51. – NƯỚC TA CŨNG CÓ KỶ-TÍN
Xưa bên Tầu, Hán-Cao-Tổ, bị hạng Võ vây khốn ở thành Huỳnh-
Dương, sau có người bầy tôi là Kỷ-Tín xin vua thay áo bào đỏ cho mình
mặc, để vua Hán chà-chộn vào trong quân chạy ra cửa Tây, còn Kỷ-Tín thì
mở cửa Đông chạy, Quân Sở cứ nhằm người áo bào đỏ mà bắt diết, thế là
vua Hán thoát nạn, Kỷ-Tín chết thay ! Sử xanh còn ghi để nghìn thu. Bên
nước ta, khi vua Lê-Lợi bị vây ở núi Chí-Linh, người mình vây đánh suốt
đêm ngày, tình thế rất nguy-cấp.
Bỗng có quan Đô-Tổng-Quản là Lê-Lai tâu rằng : « nay giặc Tầu
vây, chỉ cốt bắt một mình Bệ-Hạ, nay thế rất nguy, xin Bệ-Hạ làm kế Kỷ-
Tín như xưa, đổi ngay áo cho tôi mặc, còn Bệ-Hạ thì lẩn náu vào rừng núi,
còn tính cơ-hội về sau. Xin chớ tiếc thân tôi, tôi dù có chết, sử sách còn ghi
tiếng trung thần, miễn là Bệ-Hạ còn, thì dân nước Nam mới thoát vòng đồ-
thán, nay cùng ngồi chịu khốn-quẫn với nhau, chẳng là vô-ích dư ! »
Vua Lê khóc, ngửa mặt lên giời mà thề rằng : « Nay tôi gập lúc
cùng đồ, Lê-Lai tình-nguyện đổi áo thay chết cho vua, ấy là vì lòng trung
của Lê-Lai và sử biến, chẳng phải tôi có lòng hại bày tôi. Sau này tôi nên
nghiệp cả, nếu không nghĩ đến công, thì xin cung-điện hóa thành núi rừng,
ấn báu hóa đồng, gươm thần hóa sắt, xin giời đất chứng-minh ! » nói xong
đổi áo bào cho Lê-Lai mà chốn, Lai lĩnh quân ra trận, chỉ-huy các tướng
người Tầu tưởng vua Lê-Lợi, bèn bổ vây mấy mươi vòng thêm, bắt được
Lê-Lai diết chết, rồi lui quân về Tây-Đô. Thế là vua Lê thoát nạn.
Vậy thì Lê-Lai chẳng phải Kỷ-Tín nước ta sao ?