Những đứa trẻ khi còn nhỏ phải chịu sự đối xử khắc nghiệt từ bố
mẹ thì khi lớn lên vẫn luôn phải chịu đựng nỗi khổ từ hình ảnh bố
mẹ trong ký ức tuổi thơ. Người đó sẽ luôn bị chất vấn từ bên trong
‘Mày chỉ biết làm thế thôi sao?’, ‘Sao mày có thể sống như vậy?’…
và trở nên vô cùng bất an, sợ sệt. Tuy nhiên nếu từ sâu bên trong,
họ coi mình cũng giống với người bố người mẹ đã từng mắng mỏ
mình và hành động theo thì nỗi thống khổ sẽ giảm bớt. Đó hành
động trong vô thức - cách người ta khắc phục bất an và sợ hãi.
***
Người mẹ ở câu hỏi trên đang ở trong tình trạng khá nghiêm
trọng. Trẻ em thường chỉ biết đơn phương chịu đựng thôi. Có lẽ
người mẹ của bạn cũng ở trong tâm thế như vậy, trút lên đầu con
gái lớn những khổ sở và giận dữ trong quá trình vất vả nuôi năm
đứa con khi chồng mất sớm. Bạn cũng bắt đầu trở nên căng
thẳng, buồn bực sau khi sinh con thứ hai. Bạn đã giải tỏa những
căng thẳng đó bằng bạo lực, vì bạo lực từ mẹ mà con bạn trở nên
bất an và bám mẹ như vậy.
Những bố mẹ đánh con mà thấy con quấn hơn lại ngộ nhận rằng
do con yêu quý mình. Nhưng điều đó không phải do con yêu bố
mẹ mà do cảm giác bất an gây ra. Bé sợ rằng nếu ở một mình sẽ lại
gây ra chuyện tệ hơn, sợ bố mẹ sẽ bỏ rơi mình nên mới đeo bám bố
mẹ như vậy. Mẹ đã to tiếng, đánh mình như vậy thì rất có thể mẹ
sẽ bỏ rơi mình, suy nghĩ ấy khiến bé luôn lo lắng. Những bé ở
trong hoàn cảnh này sẽ thường xuyên nói yêu bố mẹ, thơm má
hoặc chạm vào người bố mẹ. Đây không phải là biểu hiện tình
cảm yêu thương mà là biểu hiện của sự bất an. Những đứa trẻ
không sợ bị bỏ rơi sẽ bớt bám bố mẹ. Thay vào đó, trẻ sẽ hướng
đến thế giới riêng của mình ở bên ngoài.
Khi bố mẹ bắt đầu đối xử tốt với những bé bị bất an thì tình huống
lại càng trở nên tồi tệ. Giây phút bất an giảm đi cũng là lúc cơn
giận dữ của bé bùng nổ. Đó chính là giây phút đứa trẻ hiền lành
bộc lộ sự phản kháng. Vì vậy có nhiều bố mẹ vốn định xử sự âu
yếm với con nhưng lại lùi bước. Tuy nhiên sự phẫn nộ và chống
đối này của trẻ chỉ là nhất thời. Nếu bố mẹ không bất ngờ, sợ hãi,
không lùi bước trước sự phản kháng của con thì mọi thứ sẽ trôi
31
