Bé chậm phát triển về ngôn ngữ không có nghĩa là bé không nói
được. Chỉ là bé gặp một chút khó khăn để nói cho người khác hiểu
hoặc bé luôn trả lời thật nhanh khi gặp câu hỏi. Chúng ta hãy giả
định mình đang du lịch tới Mỹ sẽ dễ hiểu hơn. Ngoại trừ những
người nói tiếng Anh xuất sắc thì ngay cả những người đã học
tiếng Anh lâu năm và nói được cũng sẽ không thể mở miệng khi
được yêu cầu kể lại các hoạt động diễn ra ngày hôm đó bằng tiếng
Anh. Khi được hỏi “Hôm nay thế nào? Đã làm những gì?”, có
nhiều người chỉ trả lời vắn tắt “À, cũng vui”, “Cũng bình thường”.
Mặc dù người đó biết nhiều từ nhưng vốn từ sử dụng ngay được
trong thực tế lại ít nên đã dẫn đến hiện tượng như vậy.
Hiện tượng này đặc biệt xuất hiện ở các bé 5~6 tuổi khi khả năng
ngôn ngữ đã phát triển đáng kể. Trong đầu bé có rất nhiều ý nghĩ
nhưng lại khó có thể tổng hợp và diễn đạt thành lời. Vì vậy bé có
thể tự mình nói nhiều nhưng lại khó trả lời người khác. Bố mẹ
thường lo lắng tại sao lúc bình thường con nói lưu loát nhưng lại
chẳng nói nhiều khi được hỏi, nhưng đây là hiện tượng hoàn toàn
tự nhiên. Bố mẹ không cần suy diễn rằng con ghét mình hoặc lo
lắng rằng con đang chống đối. Bố mẹ chỉ cần giảm bớt câu hỏi và
khích lệ để bé chủ động nói là được.
Những bé kém tập trung cũng cảm thấy khó khăn khi phải trả lời
câu hỏi của người khác. Để có thể trả lời câu hỏi, trước tiên bé phải
chú ý để nghe được câu hỏi, nhớ câu hỏi và suy nghĩ câu trả lời
trong đầu. Sau đó lại phải tổng hợp ý trả lời và trả lời một cách
hợp lý. Khi đã lớn hơn bé có thể vừa làm việc khác vừa thoải mái
nói chuyện nhưng khi còn nhỏ, bé cần phải tập trung mới có thể
làm được việc này. Các bé có tính lơ đễnh thường chỉ dồn mọi chú
ý của mình vào điều bản thân mình đang quan tâm, cái hứng thú
trước mắt nên sẽ khó có thể trả lời câu hỏi của người khác. Vì vậy
có nhiều trường hợp chỉ trả lời qua quýt rồi tiếp tục chìm đắm vào
mối quan tâm riêng của mình.
Tuy nhiên ngoài khả năng ngôn ngữ và khả năng tập trung, bố
mẹ cần phải cân nhắc tới một tình huống khác nữa. Đó là bé
không thích những hoạt động ở lớp. Ví dụ, khi bé không có hứng
học, chơi trò chơi với chữ số và chuyển sang làm việc khác thì bị
cô mắng và bé buồn. Khi bé kể lại nỗi ấm ức với mẹ, thay vì an ủi
63
