Mã sợ Thắm nhận ra Mã. Một đứa trẻ lên hai cũng có thể biết,
cũng có thể nhớ những gì nó nhìn thấy, nó nhìn thấy ông và mẹ nó?
Và mẹ nó, ký ức của riêng bà, nhớ lại, nhìn lại, bà nghĩ gì về những
việc ấy? Nhớ lại, nghĩ lại, bà có dằn vặt cho rằng đó là vết nhơ
bẩn tưởi nhất trong đời không? Còn ông, đương nhiên đó là vết nhơ
dai dẳng ám ảnh ông, ngự trị ông đến mức ông không hề hây hấn,
rung động, ham muốn trước những cô giao liên, y tá xinh đẹp chăm
sóc, tình ý với ông trong suốt thời gian ông trong quân ngũ.
Trạng huống con người thật kỳ lạ. Lúc thế này, lúc lại thế kia.
Cùng một sự kiện, vừa kịp nhớ lại là tự dưng mặt mũi đỏ phừng phừng
vì hổ thẹn, căm giận chính bản thân mình tại sao lại như thế. Cũng
sự kiện ấy, bí mật ấy, có lúc nhớ lại thấy lòng rạo rực lâng lâng.
Mã đã từng ân hận, hổ thẹn với chính mình về cuộc tình với mẹ
của Thắm. Mã đã từng tự trừng phạt bằng những kỷ luật hà khắc
tự đề ra. Nhưng ái tình là thứ ma mị, đã có một lần thì khó có thể
chịu nổi sự nổi loạn của khát khao. Có những lúc ngắm cảnh sinh
tình, cơ thể nổi hứng dục cảm, đói khát, ước ao. Thèm một đêm sáng
trăng tĩnh mịch lúa chín ngập đường làng, trên cánh đồng mênh
mông bát ngát, được cùng người ấy yêu đương. Thèm một tấm
phản, gầm chiếc xe bò cải tiến, một đống lúa mới gặt chất ngất
giữa cánh đồng mông quạnh...
Những người lính chiến cùng doanh trại, nào ai biết những lúc
như thế ông đã phải làm gì để trôi đi, để chống chọi với chính mình.
Những lúc buồn, thèm thuốc lá thuốc lào người lính trận có thể
xin nhau, sẻ chia cho nhau. Nhưng những nỗi buồn, những góc u
tối trong tâm hồn không ai có thể đồng tình, sẻ chia, cho bớt cho
ai được. Hơn thế, nếu bị phát hiện rất có thể sẽ bị kỷ luật.
Ngày trở về được như hôm nay, ngẫm lại, một phần có công của
người đàn bà ấy. Mã cảm ơn người đàn bà ấy bởi, những kỷ niệm