CỦA CẢI CỦA CÁC DÂN TỘC - Trang 297

táo, nhạy bén và có những hiểu biết sâu sắc hơn so với phần lớn các nhà
quý phái ở nông thôn. Tuy nhiên, vì họ luôn luôn chỉ nghĩ đến lợi ích của
ngành kinh doanh riêng của họ hơn là nghĩ đến lợi ích chung của toàn xã
hội, cho nên những sự phán đoán, suy xét của họ, dù cho vô tư đến đâu đi
nữa (nhưng không phải lúc nào cũng vô tư như vậy) thì vẫn tùy thuộc nhiều
vào lợi ích bản thân hơn là vào lợi ích chung của xã hội. Họ hơn các nhà
quý tộc ở nông thôn không phải vì có sự hiểu biết rộng về các mặt lợi ích
của xã hội mà là về cách thức và phương pháp bảo vệ lợi ích riêng tư mà
thôi. Người buôn bán trong một ngành thương mại hay công nghiệp riêng
biệt lại có lợi ích đôi khi khác và thậm chí còn ngược lại với lợi ích của
quần chúng nhân dân. Mở rộng thị trường và thu hẹp sự cạnh tranh là
những mặt hoạt động phục vụ cho lợi ích của người buôn bán. Mở rộng thị
trường làm cho dân chúng khá hài lòng, nhưng thu hẹp sự cạnh trang là
chống lại họ và tạo cho người buôn bán có điều kiện nâng giá hàng, thu
được nhiều tiền lời hơn, và như thế chẳng khác gì họ đánh thêm một thứ
thuế vô lý bắt người tiêu dùng phải gánh chịu. Bất kì một đạo luật mới nào,
hay luật lệ nào do tầng lớp này đề xướng, cần phải được nghe ngóng rất
thận trọng và chỉ được thông qua sau khi đã nghiên cứu, xem xét một cách
kỹ lưỡng nhất, với sự chú ý tập trung nhất. Đạo luật đó xuất pháp từ một
tầng lớp mà lợi ích của họ không bao giờ đồng nhất với lợi ích chung của
dân chúng, một tầng lớp mà mục đích chính là lừa dối và áp bức quần
chúng để thu được lợi nhuận tối đa.