Chương I
PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG
S
ự cải tiến lớn nhất về mặt năng suất lao động và phần lớn kỹ năng, sự
khéo léo và óc phán đoán đúng đắn có được hình như là nhờ sự phân công
lao động.
Tác dụng của sự phân công lao động, trong hoàn cảnh kinh doanh
chung của xã hội, sẽ được hiểu dễ dàng hơn khi xem xét sự phân công lao
động được thực thi bằng cách nào trong một số ngành công nghiệp cụ thể.
Người ta thường cho rằng phân công lao động được thực hiên hoàn hảo
nhất ở một số ngành sản xuất nhỏ, có lẽ không phải vì nó được thực hiện
tốt hơn so với những ngành quan trọng, mà vì ở những ngành sản xuất nhỏ
nhằm cung cấp những vật dụng nhỏ cho một số ít người tiêu dùng, tổng số
công nhân không nhiều, và những người được trao cho thực hiện một khâu
sản xuất thường được làm việc trong cùng một phân xưởng và đặt dưới sự
kiểm soát của một đốc công. Ngược lại, ở những ngành sản xuất lớn có
nhiệm vụ cung cấp những đồ vật cần dùng cho đa số dân chúng, mỗi khâu
sản xuất đều sử dụng rất nhiều công nhân và khó có thể sắp xếp họ vào
cùng một phân xưởng. Mặc dù trong những ngành công nghiệp như vậy,
công việc sản xuất có thể được chia thành nhiều khâu hơn là ở các xí
nghiệp nhỏ, sự phân công thật ra cũng không thật rõ ràng lắm, đó là chưa
nói đến sự kiểm soát cũng ít gắt gao hơn.
Để đưa ra một thí dụ, chúng ta hãy xét một xí nghiệp nhỏ nhưng sự
phân công lao động ở đây lại hết sức chặt chẽ, đó là ngành sản xuất đinh
ghim. Một công nhân chưa được huấn luyện làm việc này (mà sự phân
công lao động đã làm cho việc này trở thành một nghề rõ ràng), anh ta cũng
không biết sử dụng máy móc trong việc làm đinh ghim (mà sự phân công
lao động chắc là đã đòi hỏi phải phát minh ra máy này) dù là cố gắng đến
tột bậc, cũng chỉ có thể làm ra được một đinh ghim trong một ngày và chắc
