- Xin hãy thả tôi ra, - ông Kosum hét lên, rồi đột nhiên ông sụn xuống
trong tư thế rất kỳ dị. - Thôi rồi, bây giờ thì nói đi, muốn gì nào.
Một mùi xú khí bỗng bốc lên, mọi người liền tản ra, chiếc quần màu
cỏ úa của ông bỗng sẫm lại, từ dưới gót giày một vệt nước sền sệt, vàng
vàng chảy ra. Dân chúng khắp vùng còn đàm tiếu rất lâu về chuyện ông
Kosum đã mang theo dịch bệnh thổ tả từ thành phố về làng.
Bệnh dịch khủng khiếp bò lên núi, cướp đi nhiều nhân mạng. Chỉ tính
riêng trong làng Duts-Khote đã có mười chín người chết. Nhà Arachaev có
ba người mắc bệnh là ông Kosum, Tsanka và cậu con trai cả Esky của ông
Kosum. Cũng may cho cả dòng họ là không ai chết. Ông Baki-Haji bảo, tất
cả là nhờ ông cầu nguyện và nhờ Thượng đế thương tình. Tuy nhiên, cũng
cần phải nhắc đến yếu tố mức sống đầy đủ trong nhà họ và điều quan trọng
nhất là những bộng ong có khả năng chữa bệnh của ông linh mục.
Mãi đến cuối tháng Năm, lần đầu tiên Tsanka mới bước ra ngoài trời.
Thời tiết rất đẹp. Trong nhà không có ai, tất cả mọi người đều ra đồng làm
cỏ ngô. Dikhant đã rời khỏi nhà suốt hai tháng qua. Vừa nghe tin trong núi
có dịch thổ tả, anh em của cô đã đến đưa cô về nhà mình.
Tsanka đứng trong sân, ngắm nhìn xung quanh. Tất cả cảnh vật hình
như trở nên khác hẳn - tươi mới, sạch sẽ và đẹp đẽ. Trên trời, lũ chim én vô
tư chao lượn, chim sẻ ríu rít khắp nơi, chim oanh vàng đua nhau ca hót, đùa
nghịch. Cảnh vật như khoác bộ cánh màu xanh, hoa keo tỏa hương nồng
nàn. Trên sườn núi, những tán cây dẻ rừng bắt đầu sáng lên như mái tóc bắt
đầu điểm bạc. Một con đại bàng đơn độc, tắm mình trong nắng sớm, chao
lượn nhẹ nhàng trên thung lũng Vashandaroi. Dưới chân hàng rào cỏ non đã
nhú lên, một con nghé con đang lim dim ngủ… Tsanka cứ đứng mãi trong
sân ngắm nhìn không chán mắt, cảm nhận được sự sống dâng trào, cùng
với sinh lực và sự tự do.
