chặn sự đồng hóa. Nơi đâu mà một khi cộng đồng Do Thái hải ngoại cung ứng
đầy đủ những hỗ trợ vật chất cần thiết cho công cuộc lập quốc, thì ấy là lúc Israel
tin rằng chính mình cũng cung cấp đầy đủ những nâng đỡ tinh thần cho những
người Do Thái hải ngoại bằng cách đưa ra cho họ một mẫu xã hội hiện đại vận
hành theo nhịp sống của người Do Thái có ngày Sabbath và một bộ lịch những
ngày đại lễ Do Thái giáo. Theo nền tảng ý thức hệ của mình, Israel phủ nhận tình
trạng ly hương. Những người Israel ngày nay có một cái nhìn lành mạnh hơn về
những người anh em đã quyết định ở lại nước ngoài. Những yeridah hay "hậu
duệ" của người Do Thái di cư tới Mỹ và bất kỳ nơi nào khác ngày nay hầu như
không còn bị người ta “lời ra tiếng vào” nữa.
Tuy nhiên, vẫn còn đấy một mâu thuẫn chưa giải quyết được đối với tương
lai của Kiều dân Do Thái. Nội bộ của thế giới người Do Thái hình như lại kình
chống nhau. Một bên tìm cách bảo tồn những cộng đồng Do Thái đang gặp hiểm
nguy, bị cô lập ở những xó xỉnh xa xôi nhất trên thế giới (ví dụ, mỗi năm vào Lễ
Vượt qua, loại bánh mì matzah được chuyên chở bằng đường hàng không tới
những nhóm nghèo khó cần giúp đỡ). Một bên lại tìm cách đánh bật người Do
Thái ra khỏi chốn cũ bằng cách khuyến khích họ trở về Israel. Những cộng đồng
Do Thái xa xưa nay trên đà biến mất vì đã di cư về Israel thì người ta lại bảo là
họ đã "được cứu thoát". Cách đây vài năm, tôi đã ngỡ ngàng trước tình cảm oán
giận của những người còn sót lại của cộng đồng Do Thái xa xưa ở Damacus
trong khi họ đang phải đấu tranh để duy trì bản sắc của họ. Đa số thành viên của
cộng đồng, kể cả các giáo sĩ, trước đây đã di cư tới Israel cả rồi, nên đã có lúc
cộng đồng phải mời một giáo sĩ từ Thổ nhĩ Kỳ về để cử hành nghi lễ sát tế và các
nghi thức khác.
Thật là thú vị, Herzl đã nghĩ rằng việc đồng hóa không phải là một chuyện
phải “ghét cay ghét đắng” như thế. Mà là còn hơn thế nữa. Ý tưởng ban đầu của
ông là, để giảm thiểu phong trào chống-Semite, người ta nên giảm bớt số người
Do Thái cải đạo tập thể và hôn nhân khác đạo. Vào năm 1893, ông đã đề nghị đi
đến tận Rome để yết kiến Giáo hoàng mang theo chương trình của ông về hoạt
cảnh lịch sử vĩ đại của cư dân thành Vienna. Đúng giờ ngọ ngày Chủ nhật, người
Do Thái sẽ đi kiệu đến Vương cung Thánh đường Stephen và chịu trở lại đạo
