Nếu ngươi làm cho một thủ đô lên cơn giận, luật pháp sẽ đòi thủ cấp của ngươi.
Và nếu ngươi tôn vinh một trong những thủ đô ấy, những thủ đô còn lại sẽ khai tử ngươi.
★
Chỉ có người điên mới ở lại trong những hang cùng ngõ hẻm của Deir
Yassin. Những kẻ thần kinh và tâm thần, hoang tưởng và suy nhược ấy, nay là
chủ nhân của cái xó xỉnh méo mó này trong đất nước Israel hiện đại. Những ngôi
nhà Ả Rập vững chắc nhưng rất duyên dáng đã đem lại sự khuây khỏa cho những
người mắc tâm bệnh của Jerusalem. Cái tên Deir Yassin đã đốt thành một lỗ sâu
trong lương tâm người Palestine, nhưng ở Israel lương tâm đã bị tiêu ma vì chứng
quên tập thể. Vùng dất ngày nay được gọi là làng Shaul, những tòa nhà của người
Ả Rập giờ trở thành chốn dành cho bệnh viện tâm thần chính của Jerusalem, một
viện nổi tiếng nhất nhờ đã xác định ra được "hội chứng Jerusalem", một điều kiện
nhờ đó mà các du khách đến Thành Thánh bất ngờ bị làm mồi cho những thị kiến
tôn giáo. Người ta dễ có ảo tưởng là toàn thể dân tộc này đã có thể bảo tồn được
ký ức của những biến cố trong Kinh thánh đã có cách đây hơn 2.000 năm nhưng
vẫn chưa đánh bật rễ được lịch sử Ả Rập mới có mấy thế kỷ. Ảo giác trong tâm
tưởng này cho đến nay vẫn chưa có tên gọi đầy đủ ý nghĩa của nó. Chủ nghĩa dân
tộc? Tuyên truyền? Sự mù quáng tôn giáo? Giả dốì? Mọi yếu tố này, nó đều có
tất.
Những địa danh Ả Rập thường giữ gìn lịch sử tích lũy được của mảnh đất
đó, đã chứng tỏ là không có giá trị đối với những học giả và khảo cổ học trong
khi họ cố đi tìm lại di sản Kinh thánh của đất Palestine. Trái lại, những địa danh
Do Thái thường được hữu ý chọn lựa để quét sạch truyền thống Ả Rập bằng cách
tuyên bố có một mối liên kết với Kinh thánh, hay ít ra bằng cách áp đặt một thực
tại mới có liên quan tới Do Thái. Ví dụ như tên của Deir Yaasin, chứa đựng trong
đó bằng chứng của chặng đường mà cả Kito giáo và Hồi giáo ở Palestine đã đi
qua: "Deir" có nghĩa là "tu viện", mà người ta đã xây dựng quanh Jerusalem rất
nhiều, và Yassin là tên của một thủ lãnh Hồi giáo được cho là đã được chôn cất
gần đó.
