Tuy nhiên họ cũng ám sát địa chủ và quan chức chính phủ. Trong thực tế,
Việt Cộng là một phong trào có tổ chức cao kết hợp các yếu tố tư tưởng, tổ
chức, chính sách và chương trình cải tổ, tuyên truyền chủ nghĩa dân tộc và
bạo lực thành một chiến lược chính trị- quân sự của chiến tranh cách mạng.
Lý do thứ hai giúp Việt Cộng phát triển nhanh chóng có liên quan với chính
quyền Diệm. Diệm được mô tả là người "bất tài đã giữ vị trí lâu hơn dự
kiến của mọi người... khép kín và hoang tưởng, Diệm lệ thuộc hoàn toàn
vào gia đình, không chịu giao quyền hành và chẳng làm gì để tạo ra một
chính phủ được ủng hộ rộng rãi"(
). Tham nhũng, bất tài, đàn áp, và xa
rời dân là những đặc trưng của chính quyền Diệm vào đầu những năm
1960. Rõ rằng tình thế là có lợi cho Việt Cộng.
Với Mỹ, cả hai lợi thế này không tồn tại ở miền Bắc vào năm 1961. Thứ
nhất, chưa hề có phong trào chống đối cộng sản sẵn có để dựa vào. Những
điệp viên nằm vùng mà Lansdale đã cài lại ở miền Bắc đã bị Bộ Nội vụ bóc
gỡ từ lâu. Không có những người chờ đợi tín hiệu để kích động sự chống
đối vũ trang ở miền Bắc như đã từng xảy ra ở miền Nam vào năm 1959.
Thứ hai, Hồ Chí Minh và những người đồng chí thành lập một cấu trúc
phản gián nhà nước và hệ thống an ninh của họ thật hữu hiệu. Cựu giám
đốc CIA William Colby nhận xét "Xã hội được tổ chức chặt chẽ, không ai
lại có thể nằm ngoài tổ chức... một xã hội rất kỷ luật. Đó là nơi chúng ta
thực hiện các hoạt động chống lại họ"(
).
Liệu Bộ trưởng Quốc phòng Mc.Namara có nhận ra điều này không khi ông
ép Lầu Năm Góc nhận bàn giao các hoạt động ngầm chống lại miền Bắc từ
CIA? Rõ ràng là không. Mc.Namara không đổ lỗi thất bại của CIA cho sự
khó khăn của mục tiêu mà cho sự rụt rè của cơ quan này. Những gì cần là
một chiến dịch lớn hơn. Hãy làm cái gì thật lớn và tung nhiều toán biệt kích
ra Bắc - đó là câu trả lời. Giới quân sự có thể nạp thêm nhiều năng lượng
cho các hoạt động đó. Trong hồi ký, Mc.Namara thừa nhận là "đó là mục
tiêu quá tham vọng”(
). Có thể là như vậy. Nhưng vào những năm đầu
