thủ chính trị vốn bị chỉ trích nặng nề cũng đã được sử dụng dưới tới cầm
quyền của Lenin, các kỹ thuật đó cũng thường được chế độ Nga hoàng sử
dụng từ lâu trước thời Lenin, và cũng từ lâu đã là các phương tiện tiêu
chuẩn để đối phó với bất đồng chính trị ở nước Nga. Tuy nhiên, theo
Stephane Courtois mức độ sử dụng có khác nhau; số tù nhân chính trị bị
hành quyết trong vài tháng đầu cầm quyền của phái Bolshevik lớn gấp ba
lần con số đó trong 90 năm cầm quyền của chế độ Nga hoàng. Tuy nhiên,
"thực tế" này, hiện vẫn đang bị tranh cãi. Cũng cần nhớ rằng tỷ lệ các hoàn
cảnh dẫn tới những phản ứng của người Bolshevik cũng khác rất xa: một
đất nước bị tàn phá nặng nề bởi một cuộc chiến tranh thế giới, một quần
chúng thất học sau giai đoạn quân chủ chuyên chế, một lực lượng đối lập
sẵn sàng hy sinh để lật đổ chính quyền Bolshevik,... Hơn nữa, Trotsky
tuyên bố rằng một "con sông máu" chia tách Lenin khỏi những hành động
của Stalin bởi vì Stalin đã hành quyết nhiều đồng chí cũ của Lenin cũng
như những người ủng hộ họ, trong nhóm Đối lập cánh Tả. Trong số này có
cả chính Trotsky.
Quan điểm của những người theo chủ nghĩa Lenin về cách mạng đòi hỏi
một bộ máy cán bộ cách mạng chuyên nghiệp vừa có nhiệm vụ chỉ huy đại
chúng trong cuộc đấu tranh giành quyền lực và tập trung hóa kinh tế cũng
như quyền lực hành chính vào tay một đất nước của công nhân. Từ mùa
xuân năm 1918, Lenin đã vận động đặt những cá nhân có trách nhiệm vào
cương vị đứng đầu mỗi nhà máy, trái ngược lại hầu hết các quan điểm về sự
tự quản của công nhân, nhưng hoàn toàn cần thiết cho hiệu quả sản xuất và
về mặt chuyên môn. Như S.A. Smith đã viết: "Tới cuối cuộc nội chiến,
không có nhiều nhà máy hoạt động theo những hình thức dân chủ trong
quản lý công nghiệp như kiểu các hội đồng nhà máy từng được cổ động
trong năm 1917, nhưng chính phủ cho rằng điều này không phải là vấn đề
bởi vì nền công nghiệp đã dựa trên sự sở hữu của một quốc gia công nhân."
Trong cuộc nội chiến, dân chủ không phải được tập trung bên trong đảng
Bolshevik và sau này là Bộ Chính trị của Đảng cộng sản Liên Xô.
Để bảo vệ chính phủ Bolshevik mới thành lập trước những kẻ phản cách
mạng, chính quyền của Lenin đã tạo ra lực lượng cảnh sát mật, Cheka,