trong chiến tranh, với rất nhiều thương vong, tính cả người chết cũng như
những người bị thương. Nhưng rồi cuộc thảm sát cũng đã bị chặn đứng, và
hàng trăm đứa trẻ sống sót hoặc bị thương khi đó được đưa tới Cuba để hồi
phục và chữa trị. Sau này các em đều được đưa đến trường học, tại đây các
em được theo học hết trung học cơ sở và trung học phổ thông. Thậm chí
nhiều em về sau còn tốt nghiệp đại học ở Cuba.
Tôi không muốn nói lan man quá nhiều về vấn đề này - chúng ta đang
nói về những người ở Angola - nhưng cũng không có gì khó để có thể suy
ra những hoàn cảnh và yếu tố cho phép những tên diệt chủng và phân biệt
chủng tộc người Nam Phi khi đó gây ra những gì mà về sau chúng đã thực
hiện ở Angola, trong suốt nhiều năm liền. Năm 1976, bọn chúng đã bị đẩy
lùi rất nhanh chóng, và các lực lượng Cuba đã truy đuổi chúng tới tận biên
giới Angola và Namibia.
Quay lại với những gì chúng ta đang nói về Algeria, ông đang nói
với tôi về một con tàu...
Vâng, tôi đang kể với ông là con tàu này chở vũ khí tới cho các lực
lượng Algeria chiến đấu chống lại quân đội Pháp. Có thể nói quân đội Pháp
ở Algeria thì cũng chẳng khác gì ở nhà - vì chỉ từ bên kia Địa Trung Hải là
có thể nhìn thấy Algeria - nên họ đang chiến đấu rất ngoan cố. Chuyến tàu
chở vũ khí đó còn có cả những khẩu đại bác, những khẩu sơn pháo 105mm,
và rất nhiều đạn dược. Đó là một cuộc chiến tranh đẫm máu - không ai biết
chính xác là đã có bao nhiêu, phải đến hàng trăm nghìn người Algeria đã
thiệt mạng, và gần đây có người cho chúng tôi biết lất lâu, chính xác là hơn
40 năm nay, người Pháp vẫn chưa cung cấp cho Algeria bản đồ những cánh
đồng mà quân đội thực dân đã cài mìn lại. Còn con tàu kia thì đã chở về
Cuba những đứa trẻ mồ côi, hoặc những em bị thương cần điều trị.
Tôi cũng xin nói thêm rằng, cũng trong thời gian đó, bất chấp việc
chủ nghĩa đế quốc (Mỹ) đã lôi kéo mất của Cuba hơn một nửa số bác sĩ mà
chúng tôi có - còn lại cả thảy là 3000 bác sĩ (cho toàn bộ dân số cả nước),
chúng tôi vẫn gửi hàng chục bác sĩ Cuba tới Algeria để giúp những người ở
đó. Chúng tôi đã bắt đầu như vậy, cách đây hơn 40 năm (từ năm 1961), để
