máy trong khi đó Felipe lại quá tự tin, ông ta không chú ý đúng mức đến
cuộc tranh luận đầu tiên này và thực sự sau đó kết quá khảo sát rất tồi tệ với
Felipe. Tôi đã góp ý với Felipe, cảnh báo ông ta cần chuẩn bị nghiêm túc
cẩn thận hơn cho cuộc tranh luận thứ hai. Vì Felipe được học hành, có kiến
thức hơn Aznar, có kinh nghiệm và kỹ năng hơn nên trong cuộc tranh luận
thứ hai phần thắng đã thuộc về ông ta. Felipe thắng áp đảo và Aznar bị lúng
túng vì không có cương lĩnh và khi Felipe đưa ra được bản cương lĩnh của
mình thì ông ta chiến thắng.
Nhưng ai cũng biết những vấn đề còn tồn tại trong chính phủ của
Felipe Gonzalez ở Tây Ban Nha: nạn tham nhũng, nhiều người giàu lên
nhanh chóng, họ làm đủ loại công việc để trở nên giàu có. Nạn tham nhũng,
tư lợi làm giàu và suy đồi về đạo đức ngày càng gia tăng
[328]
Tôi còn nhớ trong vài năm sau khi Felipe Gonzalez lên nắm quyền,
trong một bữa ăn do sứ quán Tây Ban Nha tổ chức ở Havana, người ta đã
thảo luận việc Đảng xã hội chủ nghĩa sẽ tồn tại được bao lâu ở Tây Ban
Nha, và tôi nói, nó sẽ tồn tại và nắm quyền mãi mãi nếu có sự trung thực về
chính trị, một sự trung thực tối thiểu về chính trị. Tôi không thể tưởng
tượng ra khả năng những người theo chủ nghĩa xã hội lại bị tước quyền ở
Tây Ban Nha.
Xu hướng ngả sang cánh hữu của Felipe khiến ông ta mất đi sự ủng
hộ, chính trị suy thoái, tham nhũng tràn lan. Quan hệ một thời rất tốt của
chúng tôi đã bắt đầu có dấu hiệu đi xuống. Cậu ta thường tham gia các cuộc
hội nghị thượng đỉnh của khu vực châu Mỹ La-tinh với thái độ tôn trọng.
Nhưng rồi Felipe cứ dần dần ngả theo những chính sách và nền chính trị
của Mỹ và NATO. Cậu ta mất đi hoàn toàn sự ủng hộ về chính trị và đó là
thời điểm Aznar thắng.
Khi Liên Xô sụp đổ, Felipe Gonzalez có đưa ra lời khuyên nào với
ông về việc cải tổ để tránh điều tuơng tự xảy ra ở Cuba?
Tôi còn nhớ rất rõ khi Liên Xô sụp đổ, nhiều người cho rằng chúng
tôi đang làm những việc ngớ ngẩn. Đi tham dự một hội nghị, một buổi
khánh thành hay lễ tấn phong, chúng tôi lại gặp Carlos Andres Perez
[329]
,
