Tuy nhiên, Che vẫn ủng hộ việc thống nhất tất cả các lực lượng cách
mạng, ở phía bên kia là lực lượng khá đông đảo những người chóng Chủ
nghĩa Cộng sản; lực lượng đó cũng khá mạnh mà có nhiều ảnh hưởng,
nhưng Che phủ nhận vai trò của họ. Tại Cuba, trong thời kỳ của Chủ nghĩa
bài Cộng sản McCarthy, mọi chuyện đều rất nham hiểm và độc địa; sự kỳ
thị lan tràn khắp noi, đặc biệt là trên các phương tiện truyền thông, báo chí.
Và đáng buồn là ngoài tinh thần bài Chủ nghĩa Cộng sản của khá nhiều
người, chủ yếu là những người có thành phần xuất thân tiểu tư sản và tư sản
mại bản, ngay trong nội bộ những người Cộng sản cũng xuất hiện tình trạng
bè phái.
Của những người mang tư tưởng cực tả?
Không, của những người Cộng sản hẳn hoi, những thành viên trong
PSP (Đảng Chủ nghĩa Xã hội bình dân)
[161]
. Vì thực ra, xét theo góc độ
nào đó, đã hình thành những phương pháp và thói quen bè phái trong giới
lãnh đạo.
Đảng này vẫn luôn duy trì quan hệ tốt với tôi, và sau này là với Phong
trào ngày 26 tháng 7. Chính cửa hàng sách của họ trên phố Calle Carlos là
nơi tôi đã mua được rất nhiều các tác phẩm kinh điển của Chủ nghĩa Mác
mà tôi đọc ngấu nghiến khi còn là một sinh viên.
Khi phong trào của chúng tôi, hình thành sau cuộc đảo chính được tổ
chức lại và tiến hành tấn công vào khu trại lính Moncada trong một nỗ lực
nhằm lật đổ chế độ độc tài khi đó mà đại đa số quần chúng nhân dân đều
căm ghét, chúng tôi đã chuẩn bị cho cuộc tấn công diễn ra một cách bí mật
tuyệt đối, theo đúng yêu cầu của một hành động bất ngờ loại đó. Tôi đã đề
cập rất chi tiết về sự kiện này. Trong giai đoạn đàn áp diễn ra sau đó, nhiều
lãnh đạoộng sản, trong đó có cả Lazaro Pena, bị lực lượng an ninh của chế
độ Batista bắt giữ, chúng còn lùng bắt cả Bias Roca. Trong khi đó Bias
Roca đã rời Havana đi Santiago từ trước ngày 26 tháng 7. Cũng chính trong
khu xà lim nơi tôi bị biệt giam trong một xà lim có gắn những thanh chấn
song bằng thép cực kỳ kiên cố, tôi đã trông thấy Lazaro Pena đi qua hành
lang bên ngoài với vẻ mặt hiên ngang, bất khuất - anh ấy cũng bị bắt, chúng
