chống lại dân Bắc Đức, được tính toán dựa trên những bản năng hẹp hòi, ti
tiện nhất, bắt đầu đơm hoa kết trái. Đó là sự chỉ trích mà người ta phải đưa
ra để chống lại những vị trí có thẩm quyền lúc bấy giờ, trong Chính phủ
cũng như trong Bộ tư lệnh quân đội – hay đúng hơn là trong các sở chỉ huy
của vùng Bayern – sự chỉ trích mà những cơ quan này sẽ không thể giũ sạch
được, vì trong sự mù quáng và xao lãng nhiệm vụ của mình, họ đã không
can thiệp với sự quyết tâm cần thiết để chống lại điều đó. Đúng như vậy,
người ta đã không hành động gì! Ngược lại, ở những vị trí khác nhau, nhìn
có vẻ như người ta còn không hề cảm thấy khó chịu hay miễn cưỡng gì và
có lẽ lại còn đủ hẹp hòi, thiển cận mà tin rằng, thông qua một hình thức
tuyên truyền như thế, sẽ không chỉ chặn đứng con đường phát triển hướng
tới sự thống nhất của dân tộc Đức mà còn tự động cản trở việc tăng cường
lực lượng liên bang. Gần như chưa bao giờ trong lịch sử, một sự cố tình
chểnh mảng lại mang đến những hậu quả khủng khiếp như thế. Sự yếu đuối
mà người ta gán cho dân Phổ đã đụng đến toàn nước Đức. Và hậu quả của
nó là việc thúc đẩy sự sụp đổ mà có lẽ không chỉ phá hủy chính nước Đức
mà trước hết còn phá hủy những quốc gia riêng lẻ.
Trong thành phố, nơi sự thù ghét bị kích động một cách giả tạo đối với
người Phố đang bùng lên mạnh mẽ nhất thì cuộc cách mạng được coi là đầu
tiên chống đối triều đình được kế thừa từ triều đại trước lại nổ ra.
Tuy nhiên, sẽ là sai lầm nếu tin rằng, sự sản sinh ra bầu không khí chống
Phổ này chỉ được coi là việc tuyên truyền chiến tranh thù địch và những lý
do bào chữa cho cái dân tộc đang bị bao trùm bởi bầu không khí đó lại
không hề tồn tại. Cái cách tổ chức nền kinh tế chiến tranh không thể tin nổi
của chúng tôi đã giám hộ và – cướp bóc toàn bộ lãnh thổ của Đế chế Đức
trong sự tập trung hóa gần như điên rồ, là một trong những nguyên nhân
chính của sự xuất hiện tư tưởng chống Phổ kia. Bởi đối với một người dân
tầm thường bé nhỏ thì các tập đoàn quân sự đã có trụ sở chính tại Berlin
được đồng nhất với Berlin và Berlin thì lại đồng nghĩa với người Phổ. Hầu
như không một cá nhân nào thời bấy giờ nhận thức được rằng, những kẻ tổ
chức ra cái viện ăn cướp này, được biết đến là các tập đoàn quân sự, không