phẩm phi GMO. Chuyện đó diễn ra như thế nào? Giả dụ bạn sắp tổ chức
một sự kiện cho công ty, một đám cưới hay một bữa tiệc xa hoa ăn mừng sự
sụp đổ của chế độ Ả-rập Saudi, sự phá sản của ngân hàng đầu tư vụ lợi
Goldman Sachs, hay những chỉ trích công khai dành cho Ray Kotcher, chủ
tịch của Ketchum, hãng quan hệ công chúng đáng khinh bỉ, kẻ thù của các
nhà khoa học và những người tố cáo các sai phạm trong khoa học. Bạn có
cần phải gửi một bảng câu hỏi để xem những người tham dự sự kiện có ăn
thực phẩm GMO hay không để đặt món sao cho hợp lý? Không. Bạn chỉ cần
chuẩn bị đồ ăn phi GMO, với điều kiện sự khác biệt về giá cả là không đáng
kể. Và sự chênh lệch giá cả ở đây nhỏ đến mức có thể bỏ qua được, vì chi
phí phân phối và lưu trữ quyết định tới 80 đến 90% giá cả thực phẩm (các
loại thực phẩm dễ bị hư hỏng) ở Mỹ, chứ không phải là chi phí nông nghiệp.
Và khi nhu cầu thực phẩm hữu cơ tăng lên, nhờ nguyên tắc thiểu số, chi phí
phân phối sẽ giảm và hiệu ứng của nguyên tắc thiểu số lại tiếp tục gia tăng.
“Big Ag” (các tập đoàn nông nghiệp lớn) không nhận ra rằng điều này cũng
giống như việc tham gia vào một cuộc chơi trong đó người chơi không
những cần giành được nhiều điểm hơn đối phương, mà để an toàn, họ phải
giành được 97% tổng số điểm. Thật ngạc nhiên khi thấy một ngành công
nghiệp đã đổ hàng trăm triệu đô-la vào các chiến dịch nghiên-cứu-kiêm-bôi-
nhọ, với sự tham gia của hàng trăm nhà khoa học tự cho rằng họ thông minh
hơn tất thảy chúng ta, lại không hiểu được một điểm sơ đẳng như vậy về
những lựa chọn bất đối xứng.
Một ví dụ khác: đừng nghĩ rằng sở dĩ loại xe sang số tự động phổ biến là do
thị hiếu của số đông; lý do có thể chỉ đơn thuần là vì những người lái được
xe số sàn thì cũng biết lái xe số tự động, nhưng điều ngược lại thì không
đúng.
Phương pháp phân tích được sử dụng ở đây là “nhóm tái chuẩn hóa”, một
công cụ đắc lực trong lĩnh vực vật lý toán học, cho phép chúng ta tìm hiểu
cách thức tăng (hoặc giảm) quy mô của sự vật. Chúng ta sẽ bàn đến vấn đề
này ở phần tiếp theo – dĩ nhiên là loại trừ yếu tố toán học.
