CHƯƠNG 6
---
❊ ❖ ❊---
CÔNG TRÌNH THỜI GIAN
V
ào khoảng năm 2375 trước Công nguyên, một trong những kim tự tháp
cuối cùng kỷ nguyên Tảo Vương quốc được xây dựng dành cho pharaoh Unas.
Nó đặc biệt bởi đây là lần đầu tiên, các bức tường bên trong được phủ đầy chữ
tượng hình. Những dòng chữ ghi lại lời cầu nguyện hoặc thần chú giúp người
chết tìm đường qua địa ngục. Giới khoa học hiện đại gọi chúng là kim tự tháp
thư. Nhiều thế kỷ sau thời đại Unas, những câu thần chú này được viết trên
cuộn giấy mà dân thường cũng có thể mua được. Như pharaoh, người mua đều
muốn một cuộc sống vĩnh hằng. Bộ sưu tập thần chú này được gọi là Cuốn
sách của người chết.
Một thế kỷ sau thời đại Unas, việc xây dựng kim tự tháp bị ngừng lại. Có thể
là do hạn hán kéo dài. Ngày càng nhiều nông dân phải lần hồi từng bữa. Vào
năm 2100 trước Công nguyên, pharaoh đánh mất quyền lực suốt khoảng thời
gian dài cho đến khi một dòng tộc nổi lên thống nhất đất nước. Thời đại Trung
Vương quốc bắt đầu.
Pharaoh đời sau gắng sức duy trì truyền thống. Họ xây dựng cả kim tự tháp
mới nhưng những lăng mộ thời này nhỏ hơn thời Tảo Vương quốc. Chúng
được xây bằng gạch bùn nên không thể trường tồn như kim tự tháp thời trước.
Ngày nay, kim tự tháp thời Trung Vương quốc chỉ còn như đống gạch vụn.
Kim tự tháp cuối cùng được xây dựng vào khoảng năm 1790 trước Công
nguyên.
Đầu thời kỳ Tân Vương quốc (1550 trước Công nguyên), các pharaoh lại bắt
đầu xây dựng lăng mộ khổng lồ. Nhưng đó không phải là kim tự tháp. Chúng
là lăng mộ được khắc từ vách đá trong Thung lũng các vị vua từ Thebes băng
qua sông Nile. Cùng với đó là những ngôi đền khổng lồ như đền thờ thần
Amun-Re ở Thebes. Ngôi đền rộng hơn 24 ha, có thể chứa tới 10 nhà thờ châu
Âu.
