làm đến 10 quận công". Chất nghe tin lấy làm căm giận. Kịp khi ra trấn Bắc
Thành, nghe Thường trước kia sửa khai thần sắc có tội về ở thành ẩn giấu
việc Hoàng Ngũ Phúc vào xâm lấn trong Nam kê liệt hàm hỗn vào tự điển;
lại cho những người thân tình man khai phúc thần, cùng với Tham tri bộ Lễ
là Nguyễn Gia Cát cùng giúp nhau mạo cấp sắc phong. Bèn đem việc phát
ra, Thường dâng sớ xin nhận tội. Vua nói: "Lũ ngươi dối người, kinh nhờn
cả thần, việc đó còn nhẫn tâm làm, còn việc gì không dám?" Gia Cát bị
trảm giam hậu (xử tử còn giam lại mùa thu xét lại). Rồi sau được tha, cho ở
lại kinh. Chất lại nói: Thường khi ở thành có nhiều việc trái phép như ức
chiếm đầm ao, ẩn giấu thuế lệ đinh điền, xin bắt để trị tội. Thường lại đáng
tội xử tử, Thường ở trong ngục uống rượu bừa bãi nói càn làm bài phú
"Vương tôn" bằng quốc âm, cho Hàn Tín gặp cảnh huống cũng như mình,
lời nói có ý oán vọng, đình thần xét xử đều cho đáng giết. Năm Bính Tý bị
tội giảo thắt cổ cho chết, tịch thu tài sản.
Nguyễn Gia Cát, người huyện Văn Giang, tỉnh Bắc Ninh, đỗ Tiến sĩ chế
khoa năm Đinh Mùi đời Lê Chiêu Thống. Nhà Lê mất theo nguỵ làm Đốc
học Quy Nhơn. Năm Kỷ Mùi về quy thuận. Buổi đầu năm Gia Long bổ làm
Học sĩ điện Cần Chính, làm việc giấy tờ ở Bắc Thành rồi sung làm Giáp
phó sứ sang nước Thanh, khi về thiên làm Tả tham tri bộ Lễ. Nhân dối trá
việc phong sắc thần, bị giam vào ngục, bản án dâng lên, xoá bỏ tên trong sổ
làm quan ở tại kinh rồi chết.
Đỗ Thanh Nhân
Người huyện Hương Trà, phủ Thừa Thiên là người mạnh khoẻ, khi mới ra
đầu quân, làm thuyền hữu Đội trưởng. Năm Ất Mùi (1775), theo Duệ Tông
vào Nam tới Gia Định. Mùa xuân năm Bính Thân, Tây Sơn Nguyễn Văn
Lữ vào xâm lấn, Duệ Tông chạy đi Trấn Biên, trú chân ở Đồng Lam, cho
triệu Tống Phúc Hiệp đem binh vào cứu viện, lại sai Thanh Nhân làm tờ
hịch hiệu triệu các đạo đem quân giúp vua. Binh Phúc Hiệp chưa tới, Thanh
Nhân về triệu tập binh ở Tam Phụ dược 3000 người, tự xưng là Đồn Sơn
