vào, đường biển vì thế không thông. Khổn thần nước Thanh cũng sợ là
mạnh không hỏi đến gì cả.
Năm Nhâm Tý (1792), Huệ sai làm tờ biểu đưa sang nước Thanh, xin cầu
hôn, để do thám ý vua Thanh, cũng muốn mượn cớ ấy để gây mối đao binh
nhưng gặp khi bị ốm không đi được.
Huệ là người tàn ngược vô đạo, lúc mới chiếm cứ được đô thành xâm phạm
vào tất cả các lăng liệt thánh. Một hôm về buổi chiều Huệ đương ngồi bỗng
nhiên tối mắt, thấy một ông bạc đầu từ trên trời xuống, mặc áo trắng, cầm
gậy sắt, mắng rằng: Cha ông mày sinh ra ở đất nhà vua, đời đời làm dân
nhà vua mày sao dám phạm đến lăng tẩm, rồi lấy gậy đánh vào trán. Huệ
tối sầm mắt ngã vật ra một lúc lâu mới tỉnh. Huệ đem lời ấy nói với Trung
thư là Trần Văn Kỷ. Từ đấy bệnh chuyển nặng lên, bèn triệu Trấn thủ Nghệ
An là Trần Quang Diệu về để bàn dời kinh đô đến Nghệ An. Việc bàn ấy
chưa nhất định thì khi ấy Thế Tổ ta đã lấy được Gia Định, thu phục lại Bình
Thuận, Bình Khang, Diên Khánh, thanh thế lừng lẫy lên. Huệ nghe thấy lo
buồn, bệnh ngày càng nặng thêm. Triệu bọn Diệu rằng: Ta mở mang cõi
đất, cả cõi nước Nam, nay bệnh tất không khỏi, Thái tử tư chất hơi cao,
nhưng tuổi hãy còn nhỏ, ngoài có thù ở nước Gia Định. Thái Đức (tức
Nguyễn Nhạc) thì tuổi già, nhàn rỗi vui chơi cầu yên, không mưu tính đến
lo sau. Khi ta chết rồi, nên trong một tháng, làm lạo thảo để chôn táng thôi.
Bọn ngươi nên cùng nhau giúp Thái tử sớm thiên đến Vĩnh Đô (104) để
khống chế thiên hạ. Không thế thì quân ở Gia Định lại bọn ngươi chết
không có đất chôn đấy. Bọn Diệu cùng khóc vâng nhận mệnh lệnh, sai giết
con ngựa trắng để thề.
Ngày 29 tháng 9 Huệ chết, Huệ tiếm ngôi 5 năm, tuổi mới có 40. Thái tử là
Quang Toản nối ngôi nguỵ. Tháng 10 táng ở phía nam sông Hương, nguỵ
thụy là Thái Tổ Vũ Hoàng đế. Sai Thị trung Đại học sĩ là Ngô bộ Tả đồng
nghị là Nguyễn Viết Trực, Hộ bộ Tả thị lang là Nguyễn Văn Thái, sang
nước Thanh báo tang, nói dối là Huệ dặn sau khi chết rồi táng ở Tây Hồ
