được giặc, đuổi đến Trấn Định. Đức làm tiên phong. Tôn Thất Cốc làm
trung quân tiến đóng ở sông Tứ Kỳ, giặc Huệ bày trận ngoảnh lưng xuống
sông đánh rất mãnh liệt, quân ta rút lui, ngựa củ
a vua chạy bị hãm vào chỗ bùn lầy. Đức phò vua lên bờ, đem ngựa ra khỏi
chỗ lầy ngựa không đi, Đức lại nắm tay, thúc ngựa chạy nhanh, giặc đuổi
không kịp.
Lại một đêm, Đức theo hầu vua đi đường sông, người lái thuyền bảo buồm
thuyền của giặc ở phía trước mặt rất nhiều. Vua muốn lội lên bờ để tránh,
Đúc nghĩ sông ấy nhiều cá sấu cố xin vua thong thả hãy đi để xem hư thực,
sau nhìn kỹ thì là đàn cò trắng đậu ở trên cây. Vua ở trong thuyền mỏi quá
gối đầu vào đùi Đức mà nằm, Đức xua muỗi suốt đêm, mắt không chợp.
Vua rất khen Đức là trung; thường ví Đức với bề tôi nhà Nguyên, đương
đêm mưa tuyết, giương bức chiên lên che cho vua (xét vua Thái Tổ nhà
Nguyên khi quân bị thua, gặp trời mưa tuyết lớn, nằm ở trong chăn cỏ. Mộc
Ba Lê cùng Bác Nhĩ Mộc giương bức chiên che cho vua từ tối đến sáng,
không dời chân lúc nào).
Năm Quý Mão, trận đánh ở Đông Tuyên, Đức cùng 500 thuộc hạ đều bị
giặc bắt được, giặc Huệ yêu về sức khỏe, muốn thu dùng, Đức nghĩ muốn
về, nhưng chưa được tiện, lòng thường phẫn uất. Một đêm Đức ngủ trong
trại quân của Huệ, trong mơ màng quát to mắng Huệ, tướng của giặc, giặc
giận, muốn giết đi, Huệ cho là lời trong lúc ngủ, không bắt tội cho nhiều
châu ngọc, muốn hậu đãi để cố kết nhưng Đức vẫn không vui lòng.
Năm Bính Ngọ, Đức theo Huệ đi đánh Bắc Thành, khi trở về, lưu lạiệ An,
trấn thủ Nghệ An là Nguyễn Văn Duệ, vẫn là tướng của Nhạc, không thích
làm việc với Huệ, Đức nói dối Duệ, theo đường rừng lẻn về Quy Nhơn để
hội với Nhạc. Duệ tin lời lập tức đem thuộc hạ đi trước, hơn một tuần, Đức
sai người đến tạ Duệ rằng: Sĩ phu đều vì chủ cả; Đức này không quên chủ
cũ, cũng như tướng quân không quên Tây Sơn mà thôi, chủ cũ là chân
chúa, mệnh trời có trao cho, tướng quân muốn bỏ chỗ tối đến chỗ sáng, thì
