ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 126

chuẩn cho lại trở về tôn tịch. Thành Thái năm thứ 1, truy phục làm Quận
vương, thụy là Cung Túc, dựng đền ở phường thứ 5 thuộc huyện Hương
Trà. Có 10 con trai, 15 con gái. Con thứ 7 con vợ thứ là Ưng Huy lúc đầu
tập phong làm Gia Hưng Huyện hầu. Năm thứ 2, tập phong tước Quận
công, hiện làm chức Tả tôn khanh phủ Tôn Nhân.
Phong Lộc Quận công Hồng Kháng
Là con thứ 9 của Hiến Tổ Chương Hoàng Đế, mẹ là Đoan tần họ Trương,
người Quý huyện (tức huyện Tống Sơn) Thanh Hóa, con gái của V Minh,
truy tặng làm Vệ úy, sinh năm Minh Mạng thứ 18. Lúc đầu làm hoàng tử có
học hạnh. Năm Tự Đức thứ 5, phong làm Phong Lộc Quận công. Năm thứ
7, mùa xuân, tháng 2, vua ngự thăm nhà Thái học, công theo hầu, vâng lệnh
ứng chế 6 bài thơ "Thị học".
Bài thứ I.
Dịch nghĩa:
Kính nghĩ hoàng thượng ta, sáng tỏ đức lớn,
Trị nước Đại Nam nối trời dựng đạo dạy dân,
Sách vở để hai bên tả hữu, vui thích về bút mực,
Văn trị nổi lên, bốn phương noi theo,
Bài thứ II
Năm là năm giáp, tháng hai, ngày đinh,
Làm lễ tiên thánh, rõ ràng nghi lễ.
Rượu dâng ba tuần, múa nhạo 6 hàng (136)
Trọng đạo tôn thầy, mình tự xướng xuất,
Bài thứ III.
Bên hữu Văn Miếu, có nhà Di Luân,
Xe vua đã đến nơi, tiếng nhạc ngựa sang
Các công khanh tập họp, đông đúc lũ lượt,
Mây hé sáng chỗ màn dạy học, mặt trời sáng chiếu vào áo cổn,
Bài thứ IV.
Vua sai dâng sách để giảng dạy, sách Thượng thư và truyện Trung dung,
Lời vua phán đoán, phân tách nghĩa giống khác nhau,
Dạy lấy đạo chấp trung, giữ mình bằng đạo thông thường.