ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 248

Dương và Thanh Hóa. Năm thứ 12 lĩnh 10 cơ Kiêm Nhuệ ở Tả quân. Mùa
đông năm ấy, thăng Thự Thống chế lĩnh Tổng đốc Ninh Thái.
Năm thứ 14, Thổ ty Tuyên Quang là Nông Văn Vân nổi loạn lấn cướp Thái
Nguyên. Vua sai Phổ đem quân ở Bắc Ninh, Thái Nguyên tiến đến Thái
Nguyên đánh bắt, phát thêm binh ở Nam Định, Hải Dượng, mỗi tỉnh một
cơ theo đi, rồi lại chuyển về tỉnh Bắc.
Năm thứ 15, tháng 7, Phổ lại thân mang quân tiến đóng Thái Nguyên, vừa
gặp Tham tán đạo Tuyên Quang là Nguyễn Công Trứ, mang quân lại hội.
Vua sai Phổ sung chức Thống đốc Thái Nguyên đạo quân vụ, Trứ sung
chức Tham tán. Tháng 9, Phổ cùng Trứ tiến đến chợ Dã, giặc thấy bóng gió
trốn trước. Tháng 12, tiến đến Vân Trung, hội quân 2 đạo Cao Bằng, Tuyên
Quang vây đánh (việc chép ở truyện Công Trứ). Sau vì ốm xin về lỵ sở rồi
chết.
Vua cho là Phổ từng làm việc siêng năng đã lâu, xuống chỉ thương tiếc lắm.
Phổ là con nhà dòng dõi làm tướng. Trọng Thao là cháu có truyện chép
riêng.
Nguyễn Thọ Tuấn
Người huyện Phong Lộc, tỉnh Quảng Bình. Buổi đầu Gia Long, mới bổ làm
Cai đội đội Nhị Trung, hiệu cơ tiền tiệp, có nhiều quân công, làm đến Phó
Lãnh binh quân Hải Dương, rồi lên Vệ úy, lĩnh quân như cũ.
Minh Mạng năm thứ 14, Nông Văn Vân nổi loạn, vua cho Thọ Tuấn làm
Tham tán quân vụ theo Tạ Quang Cự tiến đi đánh. Thọ Tuấn mới từ Hải
Dương tuân chỉ đem 1000 lính và voi tiến đến Lạng Sơn, vừa đến địa bàn,
đêm đánh úp phá được 2 đồn giặc ở Kha Hóa, Gia Quan.
Vua dụ rằng: Thọ Tuấn biết xem cơ hội mà làm, làm thanh thế trước cho
đại binh, rất đáng khen ngợi, gia phong là Gia Quan Nam. Rồi đóng quân ở
thành Lạng Sơn, bắt được cừ mục của giặc chém đi, liền đem quân tiến đến
Cao Bằng, vì bệnh chết ở đường. Vua tiếc lắm, tặng là Chưởng cơ, tập ấm
cho con là Thọ, Viên làm Cẩm y vệ Hiệu úy.
Phan Bá Hùng
Người huyện Đông Thành, tỉnh Nghệ An. Hùng sinh ra là người có sức
mạnh, buổi đầu thời Trung Hưng, vào Gia Định ứng việc nghĩa, theo việc