ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 252

tiến, bổ làm Nội Hàn Tri bạ, thăng lên Biên tu, sung chức khởi cư chú. Vua
hỏi về việc dân, thưa rằng: từ khi Hoàng thượng lên ngôi đến giờ, tha thuế
giảm thuế ra ơn chẩn tuất, tình người không ai là không cảm tin. Nhưng
gần Hoàng thành, làm nhà Quốc học, việc tuy không thể hoãn được, không
có việc thì kẻ tư lại nhân đấy sinh tệ, cho nên trên có lòng yêu thương mà
ơn chưa xuống đến dưới. Lại nói rằng: cửa vua xa tựa muôn dặm, tình đau
khổ ngầm của dân chưa chắc đã thấu hết được. Muốn yên dân thì cốt ở biết
người, xin lưu ý ở lúc tuyển cử. Vua bảo là phải lắm. Nhân dụ rằng: ngươi
là bề tôi cũ ở nơi Tiềm để, trẫm đã biết về uẩn súc của ngươi, nhưng lúc
tuổi trẻ mới tiến lên, mọi việc càng nên cẩn thận, để được đội ơn lâu dài.
Năm thứ 2 sung chức Toản tu liệt thánh thực lục, rồi thăng Nội Các thừa
chỉ. Năm ấy, vua sắc cho bộ Lại chọn người có hạnh kiểm sung chức Phó
Trưởng sử các Vương phủ, nhân bảo Quýnh rằng: các hoàng tử sang năm ra
mở phủ để đọc sách, chọn cử người bạn đọc, tuy không được bậc đại hiền
để đương chức Sư phó, cũng nên lấy người lòng ngay nết tốt. Quýnh thưa
rằng: trước đây những người sung cử lên, chỉ chăm về chữ nghĩa thôi, xin
cho người nào sung chức ấy được kiêm cai quản các phủ thuộc, phàm ai có
lỗi thì trừng trị đi, thế thì các kẻ tiểu nhân không dám xui dỗ làm điều bậy
vậy.
Năm thứ 4, quản lý phòng văn thư. Năm thứ 5 thăng Thượng bảo Thiếu
khanh, rồi lên Thượng bảo khanh. Năm thứ 6 biện lý công việc bộ Lại,
sung Giám thí trường Gia Định. Một hôm, vua nói tới hình, chính, đức, lễ
dạy dân có ý nông sâu bảo rằng: nhà Đường nhà Ngu đặt quan sĩ sư làm
hình quan, chẳng phải là cũng lấy hình pháp xua dân ư?
Quýnh thưa rằng: hình là một thứ công cụ để giúp sự vậy, Đường, Ngu sợ
dân chưa theo đạo đây, nên lấy hình để giúp, khiến cho hợp vào điều phải,
thế là dùng hình để mong không phải dùng hình nữa. Tháng 9, sung chức
Giám thí trường thi Nghệ An, cùng viên Đề tuyển là Nguyễn Hựu Nghi
mới đến trường, thấy đốc học là Hồ Trọng Điển, nộp quyển thi có nhiều
dấu vết, làm sót mất quyển thi và riêng cho học trò giả trang làm người đi
theo lẫn lộn vào trường. Bọn Quýnh tức thì đuổi ra, sai người mang các bài
phụng chỉ, gọi là bài mệnh vua, triệu Tư nghiệp hưu trí là Phan Bảo Định