ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 257

Năm thứ 14, giặc Khôi chiếm cứ thành Phiên An, lan tới các tỉnh vào trong
Nam. Cương lánh đến Chế Lăng, triệu tập lính và dõng, cùng giặc quyết
đánh; liền đến Gia Định hội với quân của triều đình góp sức vây đánh. Khi
ấy vì chỗ tỉnh lỵ trước không giữ được, phải cách chức đi gắng sức làm
việc để báo hiệu. Qua một tháng, được khởi phục làm Viên ngoại lang đổi
lĩnh Án sát sứ. Mùa đông năm ấy, giặc Xiêm đến xâm lấn, Phiên vương bỏ
chạy; vâng chỉ chuẩn cho đến đánh dẹp hộ các lộ đều do đường thủy tiến
đến, một mình Cương do đường bộ đạo Quang Hóa tiến đến, chặn lui được
quân Xiêm, thăng Bố chính An Giang thị Hộ lý Tuần phủ. Kịp khi Phiên
vương về nước, vua lại sai Cương ở lại thành Nam Vang để bảo hộ. Rồi cho
làm Tham tán đại thần ở Trấn Tây sửa sang công việc. Sau vì người Thổ
trước ở Lạp nổi loạn nên bị cách chức, triệu về Kinh phát đi sở đồn điền ở
Nguyên Thượng. Năm Thiệu Trị thứ 1, khởi phục làm Viên ngoại lang,
Khâm sai Bắc Kỳ Biện lý bang giao sứ vụ Sau thăng lên Lang trung, Thự
Bố chính sứ Hà Nội, viện dẫn nêu lệ xin hưu trí về làng được vài năm thì
ốm chết, thọ 78 tuổi.
Cương là người hào mại phóng dật, ở đâu thường bày bút mực, sách vở,
đàn, chén uống rượu hoa, cây, để tự thích. Tập văn đã làm ra phần nhiều
mất đi, chỉ có các tập Nam Hành, tập thơ Tỉnh Ngu, ba quyển. Cháu là Hữu
Dụng đỗ. Tú tài.
Đặng Đán
Tên tự là Nhật Lãng, người huyện Đông Thành tỉnh Nghệ An. Lúc cuối đời
Lê đỗ Hương cống, vì tránh loạn nên đi ở ẩn. Buổi đầu năm Gia Long gọi
ra làm Phúc khảo trường Thanh Hóa. Minh Mạng năm thứ 4, xuống chiếu
chỉ cử người văn học, Trấn thần Quảng Ngãi là Nguyễn Kim Truy đem tên
tâu lên. Triệu vào thi, vua xem văn, bảo thị thần rằng: có thực thì danh tất
về mình, muốn lưu lại để phòng cố vấn, nhưng thương về tuổi già, đặc cách
cho làm đốc học Nghệ An.
Chết ở chỗ làm quan, tuổi 71.
Lê Mậu Cúc
Người huyện Thuận Xương tỉnh Quảng Trị. Về lúc trước không rõ thế nào.
Minh Mạng năm thứ 1, làm Vệ úy vệ Uy Vũ quân Thần Sách, đóng giữ đồn