ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 49

nghĩ Thánh Tổ Mẫu Từ Dụ Thái Hoàng Thái Hậu bệ hạ Xa Lộc (63) gây
điềm, hương lan ứng mộng. Giúp Hiền tổ trị hóa 7 năm, cũng giống Đồ
Sơn giúp Hạ. Mở Dực tôn thăng binh 3 kỹ, khác gì Khương hậu hưng Chu.
Mỹ lợi đến cả xã tắức hóa khắp đến nước nhà. Cho nên ta nay tuổi trẻ vào
nỗi mối to. Khôn nguyên chở dày, được nhờ để, mưu cho cháu. Khiêm đức
tôn sáng, khó đem tên tốt dâng bà. Cẩn đem quần thần dâng sách vàng, ấn
vàng dâng tôn hiệu Từ Dụ Bác Huệ Thái Hoàng Thái Hậu. Kính nghĩ hiệu
tốt cả chính, ân to rộng ban. Để thiện về sau, bồi nền nhân hậu, vui thiên hạ
cùng lo việc thiên hạ, ngậm đường, chơi với cháu, hưởng phúc khang
cường, giúp văn tử lại giúp cả văn tôn".
Ngày hôm sau ban ơn cho trong ngoài xa gần mừng rỡ.
Năm Thành Thái thứ nhất (1889) mùa xuân, tháng giêng. Hoàng thượng lên
ngôi, mùa hạ, tháng 4 tấn tôn làm Từ Dụ Bác Huệ Khang Thọ Thái Hoàng
Thái Hậu.
Trước đây vua nghĩ năm ấy gặp thánh thọ, 80 tuổi Đại khánh tiết, đem tôn
nhân phụ chính đình thần cùng lời tâu xin tôn thêm huy hiệu. Vâng từ chỉ
chu chuẩn bảo cho giúp đỡ công việc, mong cho nước thịnh dân yên. Còn
đến việc dâng thêm tên đẹp thì khiêm nhượng không nhận. Vua 2, 3 lần đến
kêu xin mới được chuẩn cho. Đến ngày ấy bèn đem quần thần đến cung Từ
Thọ dâng sách vàng, ấn vàng tôn dâng huy hiệu.
Sách văn rằng: "Quẻ tấn trung chính thì hưởng phúc giúp có tam linh; quẻ
Khôn quang đại mà ứng trời ban bao hàm muôn loại. Bởi vì có đại đức của
thiên hạ, nên nhân sủng danh của thiên hạ. Thời tốt rỡ ràng, điển to rộn
rịp".
Kính nghĩ Thánh tòng tổ mẫu Từ Dụ Bác Huệ Thái Thái Hoàng Thái Hậu
bệ hạ, đức tĩnh như núi, mưu đầy như vực. Giúp trị hoá 7 năm cũng như Đồ
Sơn dựng nhà Hạ. Mở ưu cần 3 kỷ, cũng như Văn Mẫu hưng Chu. Lúc vận
trời gian nan, nhờ thánh tâm mặc vận. Kế lớn đã định, thân dân có chủ. Trí
thành cẩm phát, xã tắc được yên. Nhà nước bình khang, dân đều nhàn thọ.
Thực là làm tốt 9 loài mà thu phúc. Khoẻ mà sống lâu, khắp cả tám cõi
cùng chúc mừng, thực cùng danh tốt. N là cháu hèn, kính vâng nghiệp cả.
Gặp tuần thọ 80, kính chúc lời vạn phúc. Dầu khiêm cung không nhận, mà