tụ họp đảng phái đến theo, nhiều đến 6.000 người. Và đưa thư dụ thổ tư ở
Ninh Biên là Hoàng Kim Thuận ước hẹn hoạt động việc lớn. Kim Thuận
không theo, đem việc đi báo, bọn Phổ trước hết ủy cho Lãnh binh là Trần
Hữu Án đem quân đánh bắt, Ph cũng tới tiếp ứng. Hữu Án tiến quân đến
đồn Phúc Nghi ở Đại Nam cho hịch triệu các thổ ty thổ dũng đều không
thấy ứng mệnh, chợt thấy tên phỉ mục là Ma Sỹ Vinh (nguyên là thổ lại
mục ở Bảo Lạc) đem đồ đảng hơn nghìn người vừa thủy vừa bộ tới vây kín
4 mặt. Quân ta chỉ có hơn 200 người cố sức mà đánh, đảng giặc vỡ chạy.
Quân Phổ đóng ở đồn Ninh Biên thuộc Vỵ Xuyên. Vân đem đồ đảng lẻn tới
4 núi: Liệp Lĩnh, Chi Lĩnh và Mộc Lĩnh (đều thuộc châu Vỵ Xuyên) mưu
muốn vây hãm. Phổ nghe tin phái thành thủ uý là Trương Phúc Nguyên
cùng Hoàng Kim Thuận đem binh dõng chia đường chận đón. Vừa đến
sông Tiểu Miện, giặc đột nhiên tới cự chiến, Kim Thuận chết ở trận; quân
thổ dõng tan vỡ. Quân ta ít không địch nổi rút lui về đồn, Vân đem đồ đảng
đánh hãm. Quan quân trong đồn chỉ còn hơn 400 người, lương thực không
kế tiếp, Phổ suy tính không thể chống nổi tự vẫn chết. Phúc Nguyên cùng
400 biền binh đều bị giặc bắt sống (Phúc Nguyên sau trốn về cho là cùng
giặc thông đồng bị tội); Vân lại sai đồ đảng ngụy xưng Tiền thắng lữ quản
là Nông Vân Sỹ đem 300 người trong bọn lấn nhiễu châu Bạch Thông tỉnh
Thái Nguyên. Tỉnh phái suất đội là Trần Đình Dự, Dương Đình Ất cùng
viên thủ bảo ở chợ Rã là Bế Văn Đức đóng quân ở chợ Bắc Năm làng Nhạn
Môn. Giặc từ đất Bằng Thành lại 3 mặt đánh giáp lá cà, Dự, Ất thua chạy.
Đức đầu hàng giặc. Giặc bèn chiếm cứ chợ Rã, hiếp dụ thổ dân vào đảng
đến hơn nghìn người.
Bấy giờ Bố chính Thái Nguyên là Nguyễn Đôn Tố đóng ở đồn Bắc Cạn
phái quản cơ ở cơ Thái hùng là Đinh Quang Tiến đem quân ngăn chống,
gặp bọn giặc 2.000 người lấn chiếm đất Na Miêu, Quang Toản (đóng đồn
Na Miêu), binh ít không địch nổi, lui giữ đất Na Cù. Giặc hơn nghìn người
lại từ đất Bắc Lũng tới uy hiếp đồn Bắc Cạn. Đôn Tố đem quân lui về chợ
Mới (tên đất). Khi Lãnh binh Nguyễn Văn Cát tới, Đôn Tố giục tới đóng
Bắc Cạn phái quân ngăn chặn ở đồn Tượng Đầu, một đánh Bắc Cạn, Cát
