trúng pháo chết. Giặc bèn họp bọn đánh phá Tư̖ầu. Suất đội đội Hữu thắng
là Nguyễn Đình Du bị chết trận. Quang Toản cùng quản cơ Đinh Quang
Tiến đều bị giặc bắt (Quang Toản không chịu khuất, giặc giết chết. Quang
Tiến đầu hàng giặc, nhận chức ngụy hùng thuận lữ, sau ra đầu thú vì thuận
ngầm, trái ra mặt nên bị giết). Đôn Tố ở chợ Mới nghe được tin đem quân
voi đến cứu viện, vừa đến Tòng Hóa (tên đất thuộc châu Bạch Thông), giặc
giữ chỗ hiểm nép bắn, quân không tiến được. Giặc lại ở 3 xã: Mật Lũng,
Du Lũng, Bế Lũng (giáp giới Cao Bằng) tiếp giới phủ Trấn An nước
Thanh. Chúng liền đặt 5 đồn, quân có hơn hai nghìn người, trong đó 200
người ở Thiều Châu mà tên Hoàng A Liên đứng làm đầu.
Hai tỉnh Tuyên Thái báo tin về Kinh. Vua sai Tổng đốc Sơn Hưng Tuyên là
Lê Văn Đức làm Tổng đốc tiễu bộ Tuyên Quang thổ phỉ quân vụ, Thự đốc
Hải Dương là Nguyễn Công Trứ làm Tham tán, mang theo biền binh đều
500 người đi nhanh tới đó; lại sai Tổng đốc Ninh Thái Nguyên Đình Phổ
liệu trích lính cơ thuộc tỉnh và đem nhiều pháo đạn quá sơn thần công tới tả
thành Thái Nguyên liệu cơ đánh dẹp.
Giặc từ khi chiếm cứ chợ Rã thế lực ngày một lan tràn. Chúng mưu muốn
đánh úp lấy Tuyên Quang, bèn chia thủy lục làm 3 chi, một chi tới địa đầu
phủ Đoan Hùng ngăn trở con đường viện binh ở Sơn Tây, một chi hợp cùng
với tên đầu giặc là Nguyễn Đình Liêm ở Thái Nguyên, do mượn đường
châu Đại Man thẳng tới đằng trước tỉnh thành, một chi từ châu Ninh Biên
theo sông Tiểu Miện thẳng rảo tới mặt sau tỉnh thành. Quan quân trong
thành trước hết đem pháo lớn bắn ra, giặc đều nép rạp. Lãnh binh là Trần
Hữu Án tự đem binh voi ra thành đánh, giặc nhiều người bị thương vỡ
chạy. Vân lại ủy tên ngụy xưng tuyên mỹ đạo tiểu bộ tướng quân là Lưu
Trọng Chương và tên ngụy xưng Lôi hà tả đạo đại tướng quân là Hoàng
Trinh Tuyên họp đảng 2.000 người lấn nhiễu đồn Đại Đồng (tiếp giới
huyện Tây Quan ở Sơn Tây). Lê Văn Đức bèn phái Lãnh binh Nguyễn Văn
Quyền cùng Quản cơ cơ Hậu chấn là Hữu Du và Tri phủ Đoan Hùng là
Nguyễn Đức Hoành, đem hơn nghìn quân, 2 thớt voi chia đường giáp đánh.
