ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ - Trang 1139

thứ hoả khí để phòng bị.
Bấy giờ Tiết chế Trịnh Tùng phát ba tiếng súng lệnh, các tướng kéo cờ
đánh chiêng gióng trống, đến khi nghe bảy hồi tù và thì đội ngũ chỉnh tề,
giáo mác sáng quắc, tiến lên đánh phá. Từ giờ Tỵ đến giờ Mùi chưa phân
thắng bại. Tiết chế Trịnh Tùng thấy quân hai bên đánh nhau to, người người
cùng khoe mạnh đua hùng, bắn ngã sĩ tốt, lại thêm sắc trời thảm đạm, mây
mù lúc đọng lúc tan, gió lạnh trời rét, quân lính xô xát, tiếng súng rung trời,
trống chiêng dậy đất, bóng cờ kín nội, giáo mác như mây. Tiết chế Trịnh
Tùng đốc quân thúc đánh, cầm cờ chỉ huy, chỉ tiến không cho lùi, cứ theo
trận đồ mà tiến. Quan quân sức bội, khí tăng, tả xung [29a] hữu đột, tranh
nhau xông pha tên đạn, phá luỹ leo thành, đua nhau lên trước phá cửa luỹ.
Bọn Văn Khuê, Bách Niên tự liệu sức không chống nổi, quân tự tan vỡ tháo
chạy. Mạc Ngọc Liễn cũng sợ mất mật bỏ trốn. Quan quân thừa thắng đuổi
tràn đến tận sông. Phóng lửa đốt cung điện và nhà cửa trong thành, khói lửa
kín trời. Tiết chế Trịnh Tùng thúc voi ngựa và quân lính đánh phá cửa Cầu
Dền, thế quân như tự trời xuống. Quân Mạc tan vỡ, quân mai phục của
Nguyễn Quyện chưa kịp nổi dậy, bị chết hết ở ngoài cửa Cầu Dền. Quyện
cùng kế, định liều mạng chạy trốn, nhưng tiến, lui đều không còn đường
nào, trong ngoài đều là quan quân mà cửa luỹ lại bị lấp. Con của Quyện là
Bảo Trung, Nghĩa Trạch và thủ hạ, tinh binh cố sức đánh, đều chết tại trận.
Quyện trí cùng lực kiệt, chạy về bản dinh, bị quan quân bắt sống đem dâng
trước cửa quân. [29b] Tiết chế Trịnh Tùng cởi trói cho Quyện, đãi theo lễ
tân khách, tuyên dụ uý lạo, nói tới ân nghĩa nuôi dưỡng của tiên vương,
không nỡ giết hại. Quyện thẹn đỏ mặt, phục xuống và tự than rằng: "Tướng
thua trận không thể nói mạnh được. Trời đã bỏ họ Mạc thì người anh hùng
cũng khó ra sức". Tiết chế Trịnh Tùng khen câu nói ấy.
Ngày hôm ấy, quân Mạc xác chết gối lên nhau, lấp đầy hào rãnh, máu chảy
trôi chày. Chém đến hơn mấy nghìn thủ cấp giặc, tướng Mạc bị chết đến
mấy chục viên. Khí giới chất như núi. Cung điện, nhà cửa ở kinh thành tiêu
điều sạch không. Mạc Mậu Hợp kinh hoàng sợ hãi, thu nhặt tàn quân giữ
sông Cái để cố thủ. Tiết chế Trịnh Tùng đem quân đến bờ sông, gặp khi trời
đã về chiều, liền nói rằng: Binh pháp có nói: Giặc cùng chớ đuổi. Bèn thu