lĩnh quân đội toàn quốc, sai chọn các quân hiệu có tài chỉ huy, chia đi nắm
giữ các đơn vị.
Giáp Thân, [Thiệu Bảo] năm thứ 6 [1284], Nguyên Chí Nguyên năm thứ
21). Mùa xuân, tháng giêng, vét sông Tô Lịch.
Tháng 2, đất ở Xã [44a] đàn
827
nứt ra, dài 7 thước, rộng 4 tấc, sâu không
thể lường.
Mùa thu, tháng 8, Hưng Đạo Vương điều các quân của vương hầu, duyệt
binh lớn ở Đông Bộ Đầu
828
, chia các quân đóng giữ Bình Than và những
nơi xung yếu khác.
Tháng 9, ngày mồng 4, mặt trăng và sao Kim mọc ban ngày ở phương Tây
Nam chỉ cách nhau độ 1 thước .
Mùa đông, tháng 11, sai Trần Phủ sang hành tỉnh Kinh Hồ
829
, nước
Nguyên xin hoãn binh
830
.
Tháng 12, Trần Phủ từ Nguyên trở về, tâu rằng vua Nguyên sai bọn thái tử
Trấn Nam Vương Thoát Hoan
831
, Bình Chương A Lạt và A Lý Hải Nha
832
đem quân lấy cớ mượn đường đi đánh Chiêm Thành, chia đường vào cướp
nước ta.
Thượng hoàng triệu phụ lão trong nước họp ở thềm điện Diên Hồng, ban
yến và hỏi kế đánh giặc. Các phụ lão điều nói "đánh", muôn người cùng hô
một tiếng, như bật ra từ một cửa miệng.
Sử Thần Ngô Sĩ Liên nói: Giặc Hồ vào cướp nước là nạn lớn nhất của đất
nước. Hai vua hiệp mưu, [44b] bầy tôi họp bàn há lại không có kế sách gì
chống giặc mà phải đợi đến ban yến hỏi kế ở các phụ lão hay sao? Là vì
Thánh Tông muốn làm thế để xét lòng thành ủng hộ của dân chúng, để dân
chúng nghe theo lời dụ hỏi mà cảm kích hăng hái lên thôi. Đó là giữ được
cái nghĩa người xưa nuôi người già để xin lời hay vậy.
Ngày 26, giặc đánh vào các ải Vĩn Châu, Nội Bàng
833
, Thiết Lược, Chi
Lăng
834
, Quan quân đánh bất lợi lui về đóng ở bến Vạn Kiếp
835
.
Lúc đó, vua ngự thuyền nhẹ ra Hải Đông
836
, chiều rồi mà vẫn chưa ăn cơm
sáng. Có người lính là Trần Lai dâng cơm gạo xấu, vua khen là trung, ban
cho chức thượng phẩm , kiêm chức tiểu tư xã xã Hữu Triều Môn ở Bạch