thi hành. Kẻ nào dám theo lòng ân oán riêng, tham mê của đút lót, mà nhận
xét không đúng, cùng là dung túng không nói gì, thì cho quan Lục khoa
được nhất luật hặc tâu.
Kỷ Mùi, [Cảnh Thống] năm thứ 2 [1499] , (Minh Hoằng Trị năm thứ 12).
Mùa xuân, tháng giêng, ngày 20, quy định ngày nộp tiền sai dư
2046
trong kỳ
đại tập. Ra lệnh cho các nha môn trong Kinh thời hạn trong 15 ngày; Hải
Dương, Sơn Nam, Tam Giang, Kinh Bắc 25 ngày; Thanh Hoá, An Bang,
Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Hưng Hoá 1 tháng; Nghệ An, Cao
Bằng, Thuận Hoá 1 tháng 15 ngày, Quảng Nam 2 tháng. [Các nơi] đều phải
theo đúng ngày hẹn giao nộp. Hộ bộ kiểm thu đủ số theo lệ đã định.
Ra sắc chỉ dụ các quan viên và quân sắc ở trong ngoài cả nước rằng: Việc
thiết lập vũ bị, cốt phải phép [8a] tắc vững bền, cách sửa sang chính trị, quý
ở trừ mối tệ hại. Cho nên sách Tam lược chú trọng quyền cầm quân của
tướng, sách Lục thao ghi việc thưởng phạt công minh. Xét lời chứng ấy, đủ
làm gương soi. Nước nhà ta dùng sức của dân, định ra phép nước; binh lính
các phủ vệ trong ngoài phải mở rộng quy chế; bọn thợ thuyền lớn nhỏ càng
phải coi trọng việc xét công lao. Trừng trị kẻ tham ô, lời dạy rất rõ ràng;
khen thưởng người liêm cần, điển chương đã đầy đủ. Chăm chắm roi vọt
răn đe, ngăn
ngừa tư thông đút lót. Mà sao bọn quan lại giữ chức quyền, không đoái chi
tới phép tắc của triều đình. Người lo cho nước, quên việc nhà thì ít; kẻ thiếu
trách nhiệm, bỏ chức phận thì nhiều. Tha giàu bắt nghèo, không chừa ác cũ;
tham tiền khoét của, vẫn theo lỗi xưa. Kẻ thì chỉ lo hại người để béo mình,
kẻ thì đam mê tửu sắc mà chẳng bỏ, kẻ thì dựa thế [8b] đang lên nghĩ cách
bóc lột, kẻ thì nhân được gả xuống
2047
mà mặc sức vét bòn, kẻ thì cho nhờ
vả che chở làm mưu hay mà vứt bỏ phép nước, kẻ thì lấy yêu sách, đánh
đập là kế giỏi mà không thương xót người nghèo. Việc quân, việc nước
hỏng nát không lúc nào nghiêm trọng bằng lúc này. Trẫm mới lên ngôi báu,
nghĩ cách trừ bỏ thói tệ, muốn đặt hình phạt nặng để chính sự buổi đầu
được trong sạch. Nhưng lại nghĩ: lấy hình phạt trừng trị kẻ gian là công cụ
giúp việc trị bình; lấy miệng lưỡi thay cho búa rìu là lòng nhân chế ngự kẻ
