dưới. Vậy đặc cách ban bố điều khoản mới, yêu cầu trừ bỏ thói quen xưa.
Người nào biết thể theo ý trẫm, không bất lương thì được thưởng hậu để
nêu khen; kẻ nào quen giữ thói cũ, không nghe lời răn dạy, thì phạt nặng để
trừng trị. Họa, phúc không có cửa nào, mọi người hãy lựa chọn cho kỹ.
Cày ruộng tịch điền.
Tháng 2, ngày 17, có sắc chỉ dụ bọn Thái bảo Sùng Khê hầu Lê Vĩnh, Đô
kiểm điểm [9a] Cống Xuyên hầu Lê Năng Nhượng rằng: Mới rồi nhận
được bản tâu của các khanh, lo kế lớn cho tông miếu xã tắc, khẩn thiết xin
dựng lập hoàng trừ
2048
, trẫm rất khen ngợi việc đó. Hoàng tử thứ nhất là
Tuân
2049
thì thích mặc áo đàn bà, bỏ thuốc độc cả mẹ; hoàng tử thứ hai là
Tuấn thì còn bé, lại không có đức, sợ không kham nổi; hoàng tử thứ ba là
Thuần rất ham thích Thi, Thư , dốc lòng hiếu kính, trẫm đích thân vỗ về
dạy bảo, nay đã trưởng thành, Trẫm quyết đoán từ công tâm, cho giữ ngôi
thái tử, thực không phải là bỏ con trưởng lập con thứ, mà là vì thiên hạ
chọn người làm vua đó! Song điện chính Đông cung trẫm còn đang ở, nên
làm cung mới bên cạnh điện, và làm sách phong thái tử, tuyên bố nghi lễ
tiết văn, truyền cho Hữu ty chọn ngày cử hành việc đó.
Nói rõ việc cấm chỉ cỗ bàn xa xỉ.
Tháng 3, ngày mồng 2, làm lễ tế đàm
2050
cho Thánh Tông, ngày hôm ấy, bỏ
áo tang.
[9b] Mùa hạ, tháng 4, ra sức dụ cho bọn Lễ bộ thương thư Vũ Hữu rằng:
Nhân tài là nguyên khí của quốc gia. Nguyên khí mạnh thì đạo trị nước mới
thịnh. Khoa mục là con đường chính của người làm quan, đường chính mở
thì chân nho mới xuất hiện. Cho nên ngày xưa dùng khoa lấy người tài giỏi
phải đặt quy chế chia vị cho nghiêm, phải định thể lên dán tên cho chặt, có
lệnh cấm bảo nghĩa cho nhau, đổi sách cho nhau, cốt để ngăn ngừa mầm
gian, thu nhiều người giỏi, để cung cấp cho nhu cầu dùng người vô cùng
của thiên hạ. Phép chọn kẻ sĩ của tổ tông ta bắt chước đời xưa mà làm, đến
nay quy mô rộng lớn, đã rất kỹ lại đầy đủ. Song phép lập đã từ lâu, tệ xấu
theo đó mà nảy sinh, kẻ tầm thường thì lạm vào hàng thi đỗ, người thực học
thì bị gạt ra ngoài vòng, lời bàn tán xôn xao, lòng học trò chưa thoả. Trẫm
