ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ - Trang 999

không thể giúp vua sáng suốt tiếp thu lời can gián. Vua nghe lời khuyên mà
không tiếp thu, không độ lượng thì không thể mở rộng đường cho bề tôi
dâng lời can gián. Nay bệ hạ khoan nhân đại độ, không thích giết người,
khôi phục cơ nghiệp của Cao Tổ, cứu giúp sinh mệnh cho muôn dân. Khắp
trong bốn biển như gỡ được nạn treo ngược, ai cũng vươn cổ kiễng chân,
ngóng trông chính sự mới được hoàn thành, hân hoan mừng thái bình thịnh
trị.
Nhưng từ khi lên ngôi tới nay, hoà khí chưa thuận, can qua chưa dứt, [5a]
kỷ cương triều đình chưa dựng đặt, việc quân, việc nước chưa sửa sang; tai
dị xảy ra luôn, sợ đạo trời chưa thuận, núi đá bị sụt lở, e đạo đất chưa yên.
Tệ tham nhũng ngầm ngầm phát triển, bọn nghịch tặc lén lút manh nha, sợ
đạo người chưa ổn. Thế mà quan trong triều biết mà không nói, họ tự lo
cho mình thì được rồi, còn lo cho nước thì ra sao? Thần thẹn là một bề tôi
cũ, nghĩa phải cùng vui buồn với nước, tuy còn trong lúc xô gai, tang trở
chưa hết, nhưng bệ hạ đã vì nghĩa công nén tình riêng, cho làm chức thị
tung, có ý muốn thần bàn luận mưu kế lui tiến, hèn kém theo người để dựa
dẫm giữ lấy tước lộc, thì lòng trung hiếu của thần đôi đường đều thiếu cả,
lấy gì báo đáp được ân đức của bệ hạ, làm trọn chức phận của kẻ làm tôi?
Thần mỗi khi nghĩ tới việc ngày nay thì suốt đêm không ngủ, đến [5b] bữa
không ăn, tấm lòng khuyển mã trung thành không sao nguôi được. Kính xin
trình bày 14 kế sách trị binh tâu lên như sau: 1- Phải cảnh giác, răn ngừa để
chấm dứt tai biến, 2- Dốc lòng hiếu thảo để khuyến khích lòng trung hậu,
3- Xa thanh sắc để làm chân chính gốc của tâm, 4- Đuổi tà nịnh để làm
trong sạch ngọn nguồn muôn việc, 5- Dè dặt trao quan tước để thận trọng
việc khuyến khích răn đe, 6- Tuyển bổ công bằng để đường làm quan trong
sạch, 7- Tiết kiệm tiêu dùng để khuyến khích phong tục kiêm phác, 8- Nêu
khen người tiết nghĩa để coi trọng đạo cương thường, 9- Cấm hối lộ để trừ
bỏ thói tham ô, 10- Sửa sang võ bị để vững thế thành đồng hào nóng, 11-
Lựa chọn quan can gián để gây khí thế dám nói, 12- Nới nhẹ việc lực dịch
để thoả lòng mong đợi của dân, [6a] 13- Hiệu lệnh phải tín thực để thống
nhất ý chí của bốn phương, 14- Luật pháp, chế độ phải thận trọng để mở
nền thịnh trị thái bình.