216
BỘ SÁCH KỂ CHUYỆN DANH NHÂN VIỆT NAM
triệu con người trong hiện tại lẫn tương lai. Có thể khẳng định đây
là biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong sự
nghiệp chống Mỹ, cứu nước và thể hiện lòng biết ơn của nhân dân cả
nước đối các liệt sĩ.
Vị tư lệnh đầu tiên mở con đường huyền thoại Trường Sơn là thiếu
tướng Võ Bẩm, người đã được Đảng và Nhà nước tặng Huân chương:
Hồ Chí Minh, Quân công hạng 1, hạng 2. Ông sinh năm 1915 tại xã Tịnh
Khê, huyện Sơn Tịnh (Quảng Ngãi). Thuở nhỏ, khi đi học chữ Nho, ông
có tên là Võ Tân Vinh, năm 1934 lúc được kết nạp vào Đảng Cộng sản
Đông Dương lấy tên Võ Hồng Đức, trong chín năm chống Pháp lấy tên
Võ Văn Định và khi được giao nhiệm vụ mở đường Trường Sơn lấy
tên là Võ Văn Phúc. Năm 1916, ông mồ côi cha. Cha của ông là cụ Võ
Thạc, một yếu nhân trong cuộc khởi nghĩa của vua Duy Tân ở Quảng
Ngãi. Sau khi phong trào bại lộ, bị đàn áp, Pháp bắt cụ và tra tấn đến
chết. Nuôi các con khôn lớn, người mẹ dặn dò:
- Cha bọn bay chết là do tội ác của lũ đế quốc sài lang. Anh em bay
nhớ khắc cốt, ghi xương mối thù này.
Lúc mới 15 tuổi, ông Võ Bẩm được Tỉnh hội Việt Nam Thanh niên
Cách mạng Đồng chí Hội giao nhiệm vụ quản lý xe khách của Hội, chạy
tuyến Đà Nẵng - Nha Trang và ngược lại, để thu tiền gửi vào nhà lao
cho những đồng chí bị bắt giam. Năm năm sau ông bị giặc Pháp bắt
giam, đày đi Lao Bảo, Ban Mê Thuột... Ngồi tù năm năm, được thả tự
do ông tiếp tục hoạt động cách mạng, nhưng chỉ vài tháng sau ông bị
giặc bắt lại và đưa đi an trí tại vùng rừng thiêng nước độc Ba Tơ. Trong
tù, do bị bệnh nặng, thập tử nhất sinh, giặc thả ông để tự chạy chữa
thuốc men, nhờ vậy ông trốn thoát nanh vuốt gông cùm của đế quốc.
Từ đây, Võ Bẩm đã tham gia công tác cách mạng bằng tất cả nhiệt tình
của tuổi trẻ. Một dấu ấn rực rỡ nhất trong cuộc đời của ông là đã được
Đảng giao nhiệm vụ tổ chức tuyến vận chuyển, giao liên, vận tải quân
sự chi viện cho miền Nam, khai phá con đường Trường Sơn.
Theo Hiệp định Genève, trong khi chờ tổng tuyển cử tại Việt
Nam, lấy vĩ tuyến 17 làm giới tuyến quân sự tạm thời để lực lượng
