226
BỘ SÁCH KỂ CHUYỆN DANH NHÂN VIỆT NAM
nhiều trận giòn giã. Địch lồng lộn đánh phá quyết liệt con đường vận
chuyển đã hình thành. Chúng mở hai đợt chiến dịch “Hoành Sơn” với
hàng ngàn lính chính quy và địa phương quân nhằm chận cắt, xóa sổ
tuyến giao liên. Trước tình thế nghiêm trọng này, không thể vận chuyển
trên tuyến đường cũ, Ban Cán sự quyết định mở đường mới. Nhiều
đoàn cán bộ, chiến sĩ được cử đi xoi đường ở tuyến đông Trường Sơn
nhưng không có kết quả.
Với vai trò của mình, ông Võ Bẩm đã giải quyết tình huống sống
còn này như thế nào?
“Tháng 8/1960, Đoàn trưởng Võ Bẩm vào làng Mít trực tiếp chỉ đạo
tổ chức lực lượng xoi đường mới dọc biên giới Việt - Lào, với phương
châm “tránh địch, giấu dân”, vừa tìm đường vừa gây dựng cơ sở. Mãi
đến tháng 3/1961, tổ xoi đường này mới bắt được liên lạc với đại diện
Liên khu ủy 5 ở vùng Chun, trên dãy Trường Sơn” (SĐD, tr. 58). Về
sau, ông Võ Bẩm cho biết rõ hơn ý định này: “Trên tinh thần hữu nghị
đặc biệt và tình quốc tế vô sản, lực lượng yêu nước Lào đã đồng ý cho
ta lật cánh đường mòn sang phía tây Trường Sơn. Con đường sẽ đi qua
vùng đất mà lâu nay ta vẫn giúp bạn xây dựng cơ sở giữ vững thành
quả cách mạng ở trung và nam Lào. Bạn đồng ý cho ta mở đường này
là tạo cho ta những thuận lợi to lớn, giúp việc chi viện miền Nam, có
điều kiện mở rộng quy mô phù hợp với yêu cầu của thực tiễn phát triển
ngày một lớn mạnh của cách mạng miền Nam trong cao trào đồng khởi.
Con đường này, bọn ngụy Sài Gòn không thể chủ động quấy phá ta;
bọn ngụy Lào không dễ dàng ngăn cản ta. Điều quan trọng hơn là từ
lâu tỉnh ủy Quảng Trị có mối hữu nghị mật thiết với những vùng dân
cư biên giới giáp Lào...” (Xẻ dọc Trường Sơn - NXB Giao thông Vận tải
- 1985, tr.52). Song song với việc triển khai tuyến đường mới, lật cánh
sang tây Trường Sơn để phát triển tuyến chiến lược thì Đoàn 559 vẫn
quyết định quay lại tuyến đường cũ thăm dò quy luật hoạt động của
địch để có hướng đối phó nhằm khôi phục lại.
Trong thời điểm này, Mỹ ngụy tiến hành “chiến tranh đặc biệt” và
gấp rút triển khai chương trình bình định miền Nam trong vòng 18