thành một người khổng lồ trong lĩnh vực điện thoại di động như truyền
thông nước ngoài dự báo hay không, thưa tiến sĩ?
TS. Alan Phan: Người khổng lồ ở đây là Samsung chứ không phải Việt
Nam. Bởi thực tế, chúng ta chỉ là gia công, còn công nghệ và thương hiệu
sản phẩm vẫn là của Samsung. Khi sản phẩm của Samsung trở nên nổi tiếng
thì sản phẩm sản xuất ở Việt Nam cũng sẽ có một hiệu ứng nhỏ, nhưng bản
chất vẫn là họ thu tiền về, chứ chúng ta không thu tiền từ những sản phẩm
này. Có chăng, từ việc thành công của Samsung, sẽ có các nhà suất điện
thoại khác sẽ tìm đến với Việt Nam để hợp tác làm ăn.
Theo Tiến sĩ, liệu có hệ lụy nào đối với Việt Nam khi có sự đầu tư ồ ạt như
vậy? TS. Alan Phan: Và trái với những gì đã xảy ra trong khoảng 10 hay 15
năm trước đây, các tập đoàn đa quốc gia không chỉ thuộc các lĩnh vực lao
động chi phí thấp, như dệt may và giày dép, mà còn thuộc các lĩnh vực công
nghệ cao, đặc biệt là các lĩnh vực điện tử và công nghệ thông tin.
Hệ lụy lớn nhất là khi FDI thống trị nền kinh tế thì kinh tế của chúng ta sẽ
phụ thuộc vào nước ngoài và mình mất quyền chủ đạo. Nói như vậy cũng có
nghĩa, những chính sách của chúng ta phải luôn tạo ra ưu ái cho họ, nếu làm
“phật ý” thì họ lại rời bỏ chúng ta, chúng ta sẽ bị chới với ngay. Điều này
phần nào cũng sẽ mâu thuẫn với chính sách của Chính phủ là Nhà nước chỉ
đạo nền kinh tế. Thêm nữa, nếu các doanh nghiệp ngoại ồ ạt đầu tư vào Việt
Nam, trong lúc các doanh nghiệp nội chưa đủ sức chống chọi sẽ ngày càng
tăng áp lực đè nặng lên doanh nghiệp nội.
Tuy vậy, cái lợi cũng rất nhiều. FDI sẽ tạo công ăn việc làm cho người dân,
bất động sản sẽ tăng giá, người dân sẽ có tiền, nhiều nhà đầu tư nước ngoài
sẽ tìm đến Việt Nam mua nhà…
Dự kiến cuối năm nay, Hiệp định Tự do thương mại xuyên Thái Bình Dương
(TPP) được ký kết, sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp ở Mỹ, Úc, New Zealand
sẽ tìm đến đầu tư ở Việt Nam. Nhưng cú hích mạnh nhất là từ Trung Quốc,
Đài Loan, Hàn Quốc…với chủ trương đón đầu các lợi điểm về thuế quan do
TPP mang lại. Riêng Trung Quốc, có rất nhiều nhà đầu tư nhỏ núp bóng qua
