Chấp nhận là con đã “đủ ngoan”
Donald Winnicott, bác sĩ khoa nhi và nhà phân tích tâm lý, thường viết về việc “nuôi dạy
đủ tốt” và “người mẹ tận tâm bình thường”. Ông nói rằng: “Tiềm năng được thừa hưởng sẽ
sớm bộc lộ” khi có “điều kiện môi trường thích đáng.” Thích đáng, không phải là đặc biệt.
Bạn chỉ có thể làm phần việc của mình. Bạn không thể kiểm soát kết quả. Trong thế giới
đầy cạnh tranh thời nay, bạn rất dễ quên đi điều này và đổ lỗi cho bản thân, đổ lỗi cho giáo
viên của con hoặc các tác nhân bên ngoài ảnh hưởng đến con, nếu con không đạt được
trình độ đặc biệt nào đó, hoặc nếu con có vẻ không hoạt bát.
Tiến sĩ Winnicott nhắc nhở chúng ta rằng, để phát triển, trẻ không cần những thứ tốt
nhất. Thay vào đó, trẻ chỉ cần những thứ tốt vừa phải. Điều này có thể bao gồm các bài tập
về nhà vừa đủ (nhưng tẻ nhạt), các giáo viên tốt vừa phải (nhưng hơi gắt gỏng một chút,
hoặc nhạt nhẽo), các chuyến cắm trại hè tốt vừa phải (mặc dù có thể ẩm ướt và có cả côn
trùng), những người bạn tốt vừa phải (mặc dù có vẻ hống hách và hời hợt). Thông thường
những thứ “tốt vừa phải” có thể là tốt nhất cho con bạn, bởi vì khi cuộc sống diễn ra bình
thường và thi thoảng mới lạ thường, con bạn sẽ không dừng lại với những kì vọng của bản
thân và của những người xung quanh - những kì vọng không thể được đáp ứng trong thế
giới rộng lớn này.
Mới đây, một người quen của tôi đánh liều áp dụng phương pháp “tốt vừa phải” với
Gaby, cô con gái học lớp 6 của chị. Không phải là Gaby không vui với trường học tư, chỉ là
cô bé không nhiệt tình. Tối nào mẹ cũng phải hối thúc cô bé làm bài tập về nhà. Sau một
cuộc kiểm tra cho kết quả rằng Gaby đủ năng lực tham gia chương trình đặc biệt dành cho
học sinh có năng khiếu, cô bé chuyển từ trường học tư sang trường học công với 2.000 học
sinh. Phòng vệ sinh của ngôi trường mới bẩn đến nỗi Gaby không bao giờ đi vệ sinh sau
buổi trưa. Trong năm học đầu tiên của cô bé ở đây, đã hai lần học sinh bị bắt vì mang vũ
khí vào trường. Tại trường cũ, mỗi lớp chỉ có 22 học sinh. Còn ở trường mới, con số này lên
tới 34. Dưới đây là tâm sự của Gaby về trải nghiệm của cô bé:
Trước nay cháu chưa hề nhận ra điều này, nhưng học ở trường cũ, cháu luôn cảm
thấy có điều gì đó không ổn với cháu. Cháu thích đọc sách nhưng không bạn nào
trong lớp cháu có nhiều sách trong phòng của mình cả. Ngôi trường mới hay lắm cô
ạ
. Tất cả các bạn theo học chương trình của cháu đều có khiếu hài hước nhé! Các bạn
ấ
y cũng đọc các cuốn sách giống cháu và chúng cháu luôn luôn đổi sách cho nhau.
Cháu phải học vất vả gấp 10 lần so với năm cũ, nhưng cũng đáng công lắm. Ở đây
cháu thực sự rất vui.
Cha mẹ Gaby nhận thấy thứ mà con gái cần và chớp lấy cơ hội trao cho cô bé thứ đó.
Trường học, quy mô lớp học và phòng vệ sinh có tiêu chuẩn thấp hơn rất nhiều so với tiêu
chuẩn mà cha mẹ cô bé ưng ý, nhưng đối với Gaby, trường học này tuyệt vời hơn cả tốt vừa
phải.
