Hãy xem xét việc khoảng hai thập niên gần đây, một phát hiện phổ
biến trong ngành kinh doanh cho vay nợ xấu cho thấy rằng các ngân hàng
thường từ chối cho vay nợ đối với người Mỹ gốc Phi hơn là với người da
trắng, thậm chí sau khi đã điều tra thu nhập, vị trí nhà cửa, v.v... Khi điều
này được công bố lần đầu tiên vào những năm 1990, giới nhà báo đã nhìn
câu chuyện này như một trong những thành kiến và thái độ phân biệt chủng
tộc của các ngân hàng đối với cộng đồng người Mỹ gốc Phi. Thái độ phân
biệt và thành kiến công khai có thể chỉ là một phần của câu chuyện nhưng
người cộng sự lâu năm của chúng tôi David Messick cho rằng nguyên nhân
phổ biến nhất có vẻ như là sự thiên vị người cùng nhóm. Nghĩa là, trong
khi những nhân viên cho vay phân biệt đối xử rõ rệt, một vấn đề rõ ràng
hơn có thể là những nhân viên cho vay này ưa thích những người giống họ,
xét về mặt chủng tộc, nền tảng, v.v... Nếu những nhân viên da trắng chiếm
phần đông này sẵn sàng xuất giấy nợ cho những người nộp đơn da trắng
không đủ tiêu chuẩn hơn là những người khác, kết quả cuối cùng là sẽ có ít
ngân quỹ dành cho “nhóm người ngoài” và sự phân biệt đối xử tương tự
xảy ra như thể những nhân viên cho vay là những người phân biệt chủng
tộc rõ rệt. Quá trình này đơn giản là vì những nhân viên này đang cố gắng
trở nên tử tế với những người cùng nhóm với mình. Điểm nút thắt là: sự
thiên vị người cùng nhóm có thể có những tác động tương tự như sự phân
biệt đối xử với người khác nhóm và nếu như không có suy nghĩ phân biệt
đối xử thì anh ta chẳng làm gì sai cả!
Điều này chính xác là những gì đã xảy ra tại Đại học Illinois trong
nhiều năm. Vào tháng 5 năm 2009, tờ Chicago Tribune công bố một câu
chuyện nói rằng hàng trăm học sinh có thành tích học tập dưới mức đạt yêu
cầu đã được nhận vào trường đại học này nhờ vào sự can thiệp của các nhà
làm luật của bang và thành viên ban quan trị của trường đại học.
2005 đến 2009, khoảng 800 thí sinh được nhận vào trường sau khi có được
sự lưu tâm đặc biệt từ những quan chức cấp cao, theo những tài liệu mà tờ
Tribune điều tra. Bằng một hệ thống ngầm được bí mật biết đến với cái tên
“Loại I”, một số thí sinh không đủ điều kiện đã được nhận vào học bất chấp
