Nguyễn Tử Quang
Điển hay tích lạ
Khúc đàn Thủy Tiên
Đất Kim Lăng bên Trung Quốc là nơi phồn hoa đô hội, thường dùng làm
kinh đô cho các triều đại lâu đời. Ở đây có nhiều nơi danh thắng, khiến cho
mặc khách tao nhân không ai là không muốn lưu liên thưởng ngoạn. Nhất
là trên sông Tần Hoài, bên hồ Mặc Sầu, vào khoảng mùa xuân mát mẻ,
những cành cây xanh, nước biếc, núi lam cũng đủ cung ngoạn cho các mặt
tài tử giai nhân.
Có một chàng tên Giang Thu San, quê ở An Huy, vốn người phong nhã,
tính ưu ngao du sơn thủy. Gặp buổi ngày xuân, chàng liền rủ bạn sang Kim
Lăng thưởng xuân. Đến nơi nghe đồn trong vùng có một tuyệt thế giai nhân
tên Thủy Tiên Tử, nổi tiếng danh cầm, gần xa ai cũng bái phục. Động lòng
hâm mộ, họ Giang cùng bạn cố tình tìm hỏi cho được đến nơi.
Buổi đầu gặp gỡ, để xin nghe tiếng đàn, Thu San hết sức van nài, mới được
nàng chấp thuận. Đoạn, nàng ung dung vặn trục dạo tiếng cho nghe.
Thoạt khi tay tiên đặt đến tơ đồng, chỉ nghe khoan khoan nhè nhẹ, vẳng xa
như có như không. Dần dần thi thấy vẻ người trầm lặng, hai tay thoăn thoắt
nhanh nhanh. Rồi tiếng đàn chuyển sang giọng dồn dập sôi nổi như gió gào
gió thét, như chen với tiếng muôn quân nghìn ngựa xình xịch đổ tới. Kế đó,
lại nổi giọng nỉ non réo rắt như oán, như than, khiến người ngồi nghe mê
mẩn tâm thần như phiêu diêu chốn non Bồng, nước Nhược.
Thật là:
Trong như tiếng hạc bay qua,
Đục như tiếng suối mới sa nửa vời.
Tiếng khoan như gió thoảng ngoài,
Tiếng mau sầm sập như trời đổ mưa.
"Đoạn trường tân thanh" của Nguyễn Du)
Một lúc đàn im, Thu San từ từ định tỉnh và hỏi khúc đàn gì? Thủy Tiên Tử
đáp:
- Đây là khúc "Thủy Tiên", tiện thiếp phỏng theo khúc "Thủy Tiên Tháo"
