Nguyễn Tử Quang
Điển hay tích lạ
Tri kỷ
Đời Xuân Thu, Quản Di Ngô tự là Trọng, vốn người có tài kinh bang tế thế.
ngày còn hàn vi, chưa gặp thời thường cùng bạn là Bảo Thúc Nha đi buôn
chung. Lúc chia lời, Quản Trọng thường lấy phần hơn. Người ngoài thấy
thế bất bình, nhưng Bảo Thúc Nha vui vẻ nói:
- Quản Trọng không phải tham mà lấy tiền ấy, chỉ vì gặp cảnh quẫn bách
bất đắc dĩ nên ta cũng bằng lòng nhường cho hắn.
Quản Trọng ở chỗ thị tứ thường bị lắm kẻ nạt dọa, hà hiếp mà không một
lời phản kháng. Mọi người cười cho là hèn mạt, nhu nhược, nhưng Bảo
Thúc Nha cho bạn là người khoan dung.
Quản Trọng thường đàm luận cùng Bảo Thúc Nha nói nhiều điều sai lầm.
Bảo nói:
- Đó là con người chưa gặp vận. Chớ lúc gặp thời thì trăm việc không hỏng
việc nào.
Lúc theo việc quân, mỗi khi ra trận thì Quản Trọng đi sau; khi thu qua6n về
thì Quản Trọng đi trước. Mọi người đều chế giễu cho là nhát. Bảo Thúc
Nha nói:
- Quản Di Ngô nào phải nhát gan, chỉ vì người còn mẹ già nên phải giữ
thân thể để phụng dưỡng mẹ.
Quản Trọng ba lần ra làm quan, ba lần bị bãi, người người đều khinh.
Nhưng Thúc Nha nói:
- Di Ngô không phải là kẻ bất tiếu, vì chưa gặp thời, chưa gặp được vua
hiền mà thôi.
Về sau, Quản Trọng phò công tử Củ; Bảo Thúc Nha phò công tử Tiểu
Bạch. Công tử Củ và công tử Tiểu Bạch vốn anh em khác mẹ tranh ngôi
nhau. Công tử Củ thất bại ở nhà nước Lỗ, bị vua nước Lỗ giết chết. Vua Lỗ
lại bắt Quản Trọng và Thiệu Hốt là người phò công tử Củ nộp cho Tiểu
Bạch tức Tề Hoàn công đương làm chúa nước Tề.
Thiệu Hốt tự tử. Còn Quản Trọng thì chịu làm tên tù, và chịu tội với Tiểu
