Nguyễn Tử Quang
Điển hay tích lạ
Tây Thi, Trịnh Đán
Tây Thi là một giai nhân tuyệt sắc ở nước Việt đời Chiến Quốc, có tiếng là
"Lạc nhạn" trong "tứ đại mỹ nhân" ở cổ Trung Hoa.
Nàng xuất thân một gia đình nghèo, cha đốn củi, nàng dệt vải ở Trữ La
Sơn. Trữ La có hai thôn: Đông thôn và Tây thôn, phần nhiều là họ Thi. Vì
nàng ở về Tây thôn nên gọi là Tây Thi. Ở đây lại có nàng Trịnh Đán, bạn
láng giềng Tây Thi, cũng là một mỹ nữ sắc nước hương trời. Nhà ở gần
sông, ngày nào hai nàng cũng cùng nhau ra đập sợi ở ven sông. Má hồng
nước biếc, hai bóng lộn nhau, trông hai đóa phù dung của buổi bình minh
tươi đẹp.
Vua nước Việt là Câu Tiễn bại trận, phải cùng vợ sang làm người tù chăn
ngựa cho vua nước Ngộ Sau khi được thả về, lòng uất ức căm hờn mong
rửa được nhục thù. Đại phu Văn Chủng hiến 7 kế phá Ngộ Một trong 7 kế
là đem mỹ nữ sang dâng để làm mê hoặc vua Ngô. Câu Tiễn liền thực hành
ngay. Trong vòng nửa năm, tuyển được hai ngàn mỹ nữ, lại chọn hai người
đẹp nhứt là Tây Thi và Trịnh Đán. Câu Tiễn sai Tướng quốc Phạm Lãi đem
100 nén vàng đến thôn Trữ La rước hai nàng về, trang sức lộng lẫy, cho
ngồi trong xe có màn phủ.
Người trong nước nghe tiếng mỹ nữ, ai cũng muốn xem mặt, tranh nhau ra
ngoài cõi đón. Đường xá chật ních những người. Phạm Lãi liền để hai nàng
ở nhà quán xá rồi truyền dụ rằng: "Ai muốn xem mặt mỹ nhân phải nộp
một đồng tiền". Chỉ trong một lúc mà tiền thu đầy quỹ. Hai nàng lên lầu,
đứng tựa bao lơn, khác nào như tiên nga giáng hạ. Hai nàng lưu ở ngoài cõi
ba ngày, tiền thu không xiết kể. Câu Tiễn cho hai nàng ở riêng tại Thổ
Thành, rồi sai một lão nhạc sư đến dạy múa hát.
Ba năm qua, Tây Thi và Trịnh Đán cùng số mỹ nữ học múa hát đã được
tinh xảo, Câu Tiễn liền truyền Phạm Lãi đem sang cống cho vua Ngô là
Phù Sai. Phạm Lãi vào yết kiến, sụp lạy vua Ngô, tâu rằng:
- Đông hải tiện thần là Câu Tiễn cảm ơn đại vương, không thể đem thê
