Nguyễn Tử Quang
Điển hay tích lạ
Mắt xanh, mắt trắng
Trong tác phẩm "Đoạn trường tân thanh" của cụ Nguyễn Du, lúc Từ Hải
gặp Kiều ở thanh lâu, Từ Hải nói với Kiều, có câu:
Bấy lâu nghe tiếng má đào,
Mắt xanh chẳng để ai vào có không?
"Mắt xanh" do chữ "Thanh nhãn", tức là mắt ở giữa là tròng đen (hoặc
xanh) hai bên tròng trắng.
Nguyên Nguyễn Tịch, người đời nhà Tấn, là người rất ưu rượu và đàn. Làm
quan rồi cáo bịnh về nhà, kết bạn cùng Kê Khang, Lưu Linh, Nguyễn Hàn,
Sơn Đào, Hướng Tú và Vương Nhung, người thường gọi là "Trúc lâm thất
hiền" (bảy người hiền ở rừng trúc).
Có giai thoại về ồng.
Được biết trong bộ Binh có người bếp cất rượu rất ngon, trữ 300 hũ mỹ
tửu, ông liền xin vào làm một chức nhỏ ở đây để được thưởng thức! Có lần
ông say luôn 60 ngày, vua Tấn muốn nói chuyện với ông mà không
được.Người ta cho ông là "cuồng túy".
Ông là người chán đời, thích tiêu diêu trong vũ trụ. Thơ của ông phần nhiều
tả tình, hoặc than cho thói đời đen bạc, hoặc chán cho thế sự thăng trầm,
hoặc ngao ngán cảnh phú quý công danh như phù vân...Tư tưởng của ông
có lúc lại kỳ dị. Như trong bài văn xuôi "Đại nhân tiên sinh truyện", ông ví
con người trong vũ trụ như con rận trong quần.
Ông phản đối Nho giáo. Ông bảo: "Không có vua thì vạn vật ổn định;
không có bề tôi thì mọi việc được trị; không có kẻ sang thì kẻ hèn không
