Nguyễn Tử Quang
Điển hay tích lạ
Đổi mỹ nhân lấy ngựa
Tô Đông Pha là một thi hào danh tiếng đời nhà Tống (950-1275). Ông có
một cô hầu tuyệt đẹp tên Xuân Nương. Vì bất đồng ý kiến với Tể tướng
Vương An Thạch nên bị nhà vua trích đi Hoàng Châu.
Lúc sắp lên đường, có người bạn làm chức quan Vận sứ họ Tưởng đến nhà
Tô chơi để tiễn biệt.
Tô Đông Pha bảo Xuân Nương ra mời khách uống vài chén rượu, cảm khái
biệt ly. Thấy Xuân Nương đẹp như tiên nga, họ Tưởng giựt mình hỏi:
- Cô bé này có đi theo bác không?
Tô bảo là Xuân Nương không muốn đi theo vì đường sá xa xôi khó nhọc
nên xin trở về nhà nàng. Nhân đó, họ Tưởng nói:
- Vậy thì bác cho phép tôi đem con ngựa bạch tuyệt hay để đổi lấy cô Xuân
được không?
Đông Pha ưng chịu.
Họ Tưởng lấy làm khoan khoái vô cùng, liền ứng khẩu làm bài thơ tứ tuyệt:
Tiếc gì con ngựa đẹp như mây,
Ơn bác cho tôi đổi gái này,
Giờ mất nhạt vàng rung bóng nguyệt,
Nhưng thêm má phấn bạn làng say.
Nguyên văn:
Bất tích sương mao võ tuyết đề,
Đẳng nhân phân phó tặng nga mi.
Tuy vô kim nặc tê minh nguyệt,
Khước hữu giai nhân bỗng ngọc bì.
Tô Đông Pha cũng ứng khẩu đáp lại:
Cô Xuân đi vậy cũng xa xăm,
Dầu chẳng kêu ca chớ giận ngầm.
Vì nỗi non sông nhiều hiểm trở,
Đổi người lấy ngựa phải đành tâm.
