DANH-LAM CỔ SOÁI
CÂU CHUYỆN CHÙA SẮC TỨ LONG-TUYỀN
VỚI CHÚA NGUYỄN-ÁNH TRÊN ĐƯỜNG BÔN TẨU.
Định-tường xưa có rất nhiều ngôi chùa cổ có tiếng. Đặc-biệt là ngôi
chùa Long-tuyền (có sách chép là Long nguyên tự) ở địa phận xã Thạch
phú (Xoài hột), huyện Kiến-hưng, mang màu sắc lịch sử khá thú vị. Ba chữ
« Long nguyên tự » chính do vua Gia Long đã ban sắc ngự tứ tên ấy, để
tưởng niệm nơi đã cứu tử Ngài khi trước trên con đường bôn tẩu tránh Tây-
sơn, nên nay dân chúng còn truyền tụng, tục gọi là « Chùa Sắc tứ Xoài hột
», nay thuộc quận Long-định, cách Mỹ-tho 7 cây số.
Ngự tứ tên chùa là Long nguyên tự vào năm Gia-Long thứ 10 (Tân tị
1811). Đến năm đầu hiệu Thiệu-Trị (Tân sửu) (1841), vua Thiệu-Trị mới
ngự tứ đổi tên lại là chùa « Linh Thứu ». Bởi các triều vua đều tỏ dạ ân cần
tưởng niệm đến chùa này như thế, nên chùa nghiễm nhiên là « ngôi chùa
vua ». Sự tích lý thú như sau :
Tục truyền hơn 200 năm về trước, địa phận xã Thạnh-phú (Xoài hột)
còn hoang vu, dân cư thưa thớt. Ngày kia, có một đám trẻ chăn trâu dẫn trâu
ra đồng cho ăn, chúng tụ họp lại nơi một con giồng có cây cao bóng mát mà
tránh nắng. Bày cuộc vui đùa, chúng móc đất sét nặn tượng, có đứa nắn
ngay hình Phật, đem để trên gò đất. Đoạn bẻ nhánh cây làm chòi để che các
tượng Phật kia, trông như một kiểng chùa.
Trẻ khôn ngoan đắc ý với trò chơi có vẻ sùng kính thiêng liêng, bèn
bảo nhau :
– Chúng mình từ đây đã có chùa thờ Phật, có bánh trái gì thì cứ đem
cúng, rồi chia nhau ăn cho vui.