Cam mật xưa nay rất có tiếng tăm ở miền Nam nước Việt, vì cam mật
rất khó trồng và sự trồng trọt rất công phu, vì là loại cây nắng không ưa,
mưa không chịu, thường khi muốn trồng thứ cam này, người ta chiết nhánh
và ươn hột.
Vì chiết nhánh, thì trồng mau có trái, còn ươn hột thì lâu nhưng được
bền.
Muốn trồng cây cam mật, người nông dân rất công phu và phải mất
một thời gian thật dài. Cần lựa một nhánh thật tốt và mập, rồi phải bó đất
vào thân của nhánh cây, tưới nước hằng ngày, cho đến khi nào nhánh mọc
rễ thật nhiều và đợi đến khi mưa thuận gió hòa người ta mới cắt nhánh và
bỏ vào một « chậu » đan bằng tre, bỏ thêm phân và đất, xong rồi, mới đem
vào chỗ mát mẻ, tưới nước vun phân cho đến khi thấy cây vững, mạnh,
người nông dân mới đem trồng.
Muốn trồng cam mật, người nông dân phải vét mương, chia từng « líp
» và thường trồng ở những nơi có tàng cây mát mẻ, nhứt là giữa những
hàng dừa.
Vì cách trồng cam mật rất khó khăn, nên nó rất quí, thứ cam nầy lúc
trồng và thời gian có trái rất lâu, tối thiểu cam kết trái lần đầu phải mất hai
năm và phải từ ba đến bốn năm, mới có trái nhiều. Nhà vườn phải bắt kiến
vàng trên ngọn cây để cho cam có nước, trồng cam là cả một vấn đề săn sóc
công phu.
Tuy nhiên, chỉ có cam mật vùng Cái Bè là danh tiếng hơn hết. Vùng
nầy phần đông người nông dân thích trồng thứ cam này, lại nữa là một vùng
đất tốt, hạp giống cây, cho nên ngày nay, mức sản xuất loại cam mật vùng
Cái Bè lên thật cao.
Cam mật có đặc điểm, nước nhiều, ít hột, thật ngọt, hương vị mặn mà,
làm cho người thưởng thức thứ cam này lấy làm vừa ý.
