Trần Đoàn và sách Tử Vi đẩu số toàn thư
Cụ Nguyễn Công Trứ có làm một bài ca trù vịnh Trần Đoàn như sau :
Sườn non bầu rượu túi thơ
Thảnh thơi ngồi gẫm cuộc cờ Trường An
Vạc Hậu Chu vừa khi mới đổi
Trần Hi Di lên ẩn núi Hoa Sơn
Mấy mươi năm trong cuộc bùn than
Lửa văn võ chưa rặc lò đan táo
Há vật lão ấu
Nặng trên vai hai chúa thái bình
Liếc trong chừng Tống nhật đã khai minh
Mây thúc qui hẳn từ rầy trong leo lẻo
Trần Kiều mộng lý giang sơn tiểu
Văn quán xuân thảm nhật nguyệt trường
Rượu một bầu, thơ một túi, cờ một cuộc, cầm một xoang
Khi đắc ý gật trên lừa cười ra rả
Ngoài cung kiếm mặc ai xa mã
Luy trần bất đáo thử giang san
Trời riêng cho một cuộc nhàn.
Trong chính sử không thấy nói đến Trần Đoàn, tên ông chỉ được ghi trong
dã sử, truyền kỳ và chính thức trong các sác về tướng pháp và lý số, thành
thử đời sau không thể có một tiểu sử liên tục và rõ ràng về ông. Căn cứ
vào bài Ca trù của Nguyễn Công Trứ để lấy thứ tự đồng thời cộng
với một số truyền kỳ, ta có thể hình dung một cách đại khái thân thế Trần
Đoàn như sau :
Từ nhà Đường chuyển sang nhà Tống trải qua giai đoạn lịch sử quá
độ trung ương tập quyền biến ra địa phương hùng cứ rồi chuyển thành đời
Ngũ Đại đã rồi nhà Tống mới thống nhất. Trần Đoàn lớn lên giữa lúc nhiễu
nhương binh lửa, giết chóc loạn lạc, ông lên núi tu ẩn để tránh hoạ. Khi đã