Chợt trong làn gió sớm mát lạnh như có giọng nói ngọt ngào. Giọng nói rất
giống giọng bầm nó:
- Cứ ăn đi con ạ! Ăn mà lấy sức còn làm lụng, khi lớn khôn con phải
biết những hạt cơm này là hạt vàng, hạt ngọc, là mồ hôi nước mắt của bà
con làng Thông đã chắt chiu dành cho con đấy! Ăn đi con!
Thằng Hữu ngẩn ngơ rồi bẻ nắm cơm ăn. Cơm trôi đến đâu ruột gan
nó mát đến đấy. Nó tự nghĩ: Mình ăn cơm là ăn hạt vàng, hạt ngọc của quê
hương, mình phải cố gắng sống có nghĩa với những hạt vàng hạt ngọc ấy,
Phải biết quý mến bọn cái Dần, cái Tráng... Phải học để làm được thật
nhiều những bài toán khó, những bài văn hay, phải chung sức giúp bọn cái
Dần cùng học, cùng biết những bài khó để cho thầy giáo Thuyên thật vui
lòng!... Nghĩ vậy thằng Hữu ăn thấy ngon miệng hơn.
Ăn xong, nó đeo vỏ dao vào thắt lưng cắm đầu đi một mạch vào rừng
Rui. Rừng buổi sáng thơ mộng và huyền bí. Nó lách theo cái lõng chui sâu
vào lòng rừng. Nó lầm lũi với những công việc đã quen thuộc, đốn những
cành củi khô từ những cây Hu, cây Bứa, cây Nhọ nồi... đốn ngắn, bó lại
thành bó để mang về đổi cho bà Nhỏ lấy cút rượu cho lão Bành. Nó cặm
cụi vừa làm vừa thổi sáo, rừng cũng rộn lên, những chú chim Láo cáo, chim
Cu rúc, chim Chà cùi... . Từ các tán cây cùng ran lên, tạo ra những khoảng
trời xanh ngắt của rừng. Thằng Hữu dựng gánh củi tựa vào gốc cây Sầm
đen ngồi hít thở không khí của rừng sau giờ lao động mệt nhọc. Rừng càng
đẹp, càng thơ mộng, thằng Hữu càng thấy hẩm hiu cho thân phận của nó.
Nó tựa lưng vào bó củi lặng nhìn trời, trong mắt nó lại bày ra ngôi nhà
hoang toàng đầy mạng nhện với cái chõng tre lúc nào cũng ngoam nguốc,
nồng nặc mùi rượu từ lão Bành phả ra cùng những trận đòn thượng cẳng
chân hạ cẳng tay lão quật xuống thân xác nó. Thằng Hữu thấy có cái gì thật
xót xa, cay đắng. Nó tự luận ra một điều: Nếu bố bầm nó còn sống, nó làm
lụng vất vả thế này, bố bầm nó sẽ khen, sẽ mua áo quần mới cho nó mặc.
Đằng này không những lão Bành không đả động gì đến những việc làm của
