DU-GIÀ TÂY TẠNG
111
Ấm] có thể tìm tin tức ở các nguồn [tài liệu] khác. Cần
đọc thêm nhiều về chủ đề này trong các Kinh và Mật
điển.
Bây giờ tôi sẽ mô tả vắn tắt hiện tượng chết:
(1) Khi Sắc Uẩn
42
bắt đầu tan rã, người ta cảm thấy
suy yếu đến độ kiệt sức. Khi nguyên tố Đất [Địa
đại] bắt đầu tan rã, thân trở nên khô; khi nhãn
căn tan rã, người ta không thể cử động nhãn cầu
hay thấy rõ ràng; khi yếu tố Đại Viên Cảnh Trí
(Trí Như Gương Lớn)
43
bắt đầu tan rã, tâm họ trở
nên rất mơ hồ và trì độn….
(2) Khi Thọ Uẩn bắt đầu tan rã, người ta cảm thấy trì
trệ và tê liệt; khi nguyên tố Nước [Thủy đại] tan
rã, sự phân tiết trong thân ngừng lại; khi nhĩ căn
tan rã, họ không thể nghe được, khi yếu tố Bình
Đẳng Tánh Trí (Trí Bình Đẳng) tan rã, họ không
thể phân biệt vui và buồn.
(3) Khi Tưởng Uẩn bắt đầu tan rã, người ta không
thể thấy sự vật bên ngoài; khi nguyên tố Lửa
[Hỏa đại] tan rã, họ không thể tiêu hóa; khi mũi
bắt đầu không làm việc, khí ở vùng trên chậm lại
và trở thành bất thường; khi tị căn tan rã, họ
không thể phân biệt các mùi; khi yếu tố Diệu
Quan Sát Trí (Trí Quán Sát) tan rã, người hấp
hối không thể nhận ra thân nhân đứng chung
quanh mình.
(4) Khi Hành Uẩn tan rã, người ta không thể làm gì
cả; khi nguyên tố Khí [Phong đại] tan rã, Mười
Khí sẽ trở về nơi từ đó chúng đến; khi vị căn tan
