một mô hình của các quan hệ nhân quả nền tảng - đang trên đà
biến mất, Anderson kết luận. Nó sẽ được thay thế bằng phân
tích thống kê của các mối tương quan thuần túy, phi lý thuyết.
Để hỗ trợ cho lập luận của mình, Anderson mô tả vật lý lượng tử
đã trở thành một lĩnh vực gần như hoàn toàn lý thuyết, bởi vì
các thí nghiệm là quá đắt, quá phức tạp, và quá lớn nên không
mang tính khả thi. ông chỉ ra rằng có lý thuyết chẳng liên quan
gì với thực tế nữa. Để nêu ví dụ cho phương pháp mới, ông nhắc
đến công cụ tìm kiếm Google và việc xác định trình tự gen. “Đây
là thế giới mà những lượng lớn dữ liệu và môn toán học ứng
dụng sẽ thay thế mọi công cụ khác”, ông viết. “Với đủ dữ liệu,
các con số sẽ tự phát biểu cho chúng. Petabyte cho phép chúng
ta khảng định: “Tính tương quan là đủ”.”
Bài báo mở ra một cuộc tranh luận dữ dội và rất đáng quan tâm,
mặc dù Anderson nhanh chóng rút lại tuyên bố táo bạo của
mình. Nhưng lý lẽ của ông đáng để xem xét. Về bản chất,
Anderson khảng định rằng cho đến gần đây, khi muốn phân
tích và hiểu thế giới xung quanh, chúng ta vẫn cần các lý thuyết
để kiểm tra. Nhưng ngược lại, trong thời đại dữ-liệu-lớn, chúng
ta không cần các lý thuyết nữa: chúng ta có thể chỉ nhìn vào dữ
liệu. Nếu đúng như vậy, điều này sẽ cho thấy rằng tất cả các quy
luật khái quát về cách thế giới hoạt động, cách con người cư xử,
những gì người tiêu dùng mua, khi nào các bộ phận hỏng... đều
có thể trở nên không thích hợp nữa khi bị thay thế bằng phân
tích dữ liệu lớn.
“Sự kết thúc của lý thuyết” dường như ngụ ý rằng mặc dù các lý
thuyết đã tồn tại trong các lĩnh vực chuyên môn như vật lý hay
hóa học, việc phân tích dữ-liệu-lớn chẳng cần bất kỳ mô hình
khái niệm nào. Điều này là phi lý.
