là mô hình kinh doanh, tôi đoán chắc là các thị trường chứng khoán sẽ đóng
cửa vì không nhà đầu tư nào muốn đem tiền riêng của mình ra cho các nhà
liên đới chơi trò kinh doanh dùm họ.
Đây cũng là lý do tại sao phần lớn các công ty Liên Xô, Đông Âu ngày xưa
cũng như các công ty quốc doanh bây giờ ở mỗi quốc gia trên thế giới đã
thua lỗ liên tục. Cha chung không ai khóc, tiền không phải do mồ hôi nước
mắt mình kiếm được thì sự tiêu xài lãng phí là hậu quả hiển nhiên. Nền
kinh tế tài chính của một quốc gia cũng phải tuân theo những quy luật này.
Tư bản và phát triển
Dĩ nhiên, tôi chỉ nhìn chủ nghĩa dân chủ trên khía cạnh kinh tế và ảnh
hưởng của nó trên lĩnh vực tài chính công. Dân chủ đã đem lại rất nhiều lợi
ích khác trên các vấn đề xã hội tự do, công bằng và pháp trị cho các xã hội
Tây phương. Nhưng nếu hỏi tại sao tư bản và dân chủ có nhiều nghịch lý,
thì đây là nguyên nhân căn bản.
Tác nhân chính của sự tăng trưởng ngoạn mục cho nền kinh tế toàn cầu
trong hai thập niên vừa rồi là lưu lượng tiền khổng lồ của tư nhân được tự
do vượt biên giới quốc gia và do các biện pháp thả lỏng lãi suất rất thấp của
các ngân hàng trung ương. Tư bản là huyết mạch của kinh tế, dù là cho hoạt
động của một công ty hay một quốc gia. Khi người bỏ vốn thấy tiền của họ
bị lãng phí vào mục tiêu chính trị để bảo vệ quyền lực phe nhóm, thì không
ai còn muốn tiếp tục trò chơi vớ vẩn này.
Các quốc gia như Hy Lạp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha… đang gặp rất nhiều
khó khăn để vay nợ vì các nhà đầu tư vào trái phiếu của họ đang siết chặt
hầu bao. Trong khi đó, chương trình tiết kiệm cắt giảm ngân sách của chính
phủ bị các nhóm lợi ích phản kháng thường trực với những cuộc biểu tình
và đình công. Chứng khoán thế giới sắp phải chịu nhiều suy thoái vì các lợi
nhuận của các công ty sẽ bị giảm sút trong các khủng hoảng kinh tế tài
chính sắp tới. Chính phủ Mỹ đang chơi với lửa khi tiếp tục chính sách tiền
tệ gây thâm hụt lớn cho ngân sách.
