mảnh đất vô cùng xa lạ này. Những tên sống sót, trước khi tháo chạy đã
giận giữ đốt luôn hai căn nhà hòng xoá sạch khu làng.
Nhưng chiến sự vừa lắng thì những người dân từ bao năm tháng nay lẩn
trốn trong các dải rừng thưa nằm gọn giữa các đầm lầy bí hiểm, liền quay
về làng. Họ gồm phần lớn là ông già, bà lão, phụ nữ và trẻ con, nhưng họ
quyết định trở về ngôi làng thân yêu nơi đã bị quân Đức chiếm đóng tàn
phá mấy năm nay. Họ tin rằng đây là lần giải phóng cuối cùng nên đã mang
những gì còn sót lại, cố chất lên những chiếc xe bò cũ kỹ và dỗ dành những
con bò gầy guộc nhưng lại vô cùng quý giá để chúng đưa chút tài sản đó về
tới ngôi nhà cũ. Đàn chó cũng tung tăng rối rít chạy ngược chạy xuôi cất
tiếng sủa lanh lảnh như vừa vui mừng nhận ra khu làng cũ lại như vừa ngỡ
ngàng trước cảnh hoang tàn khác lạ.
Cơn lốc tuyết chiều tối qua đã phủ một lớp tuyết dày trắng xoá trên ngôi
làng điêu tàn nhưng vẫn chưa xoá hết được những vết tích khủng khiếp của
chiến tranh. Đây đó, cạnh những ống khói bếp lò đen xạm lù lù nằm im
những xác xe tăng, xe bọc thép đủ kiểu đủ loại nghiêng ngả cháy sém, chìm
ngập trong tuyết. Chiếc mất bánh trước, chiếc bị thủng méo, chiếc lật ngửa
nằm phơi bụng hấng tuyết, có chiếc như còn cố vươn nòng súng dài lên bầu
trời xám ngắt. Có chiếc bị thủng bình chứa, xăng dầu chảy thành vũng đặc
sệt đen xạm trên mặt tuyết trắng phau trông như máu từ bụng con quái vật
rỉ ra. Khắp nơi nham nhở hố bom sâu hoắm phủ ngập tuyết, những đống đất
bị cày xới lổn nhổm. Những hàng rào bị đạn cày nghiêng ngả nằm thành
dãy quanh khu vườn. Những khu vườn rộng thoai thoải chạy xuống tận bờ
đầm còn nổi rõ những luống đất cũ trồng rau hoặc khoai tây. Những hàng
hướng dương gãy gục nằm dạt dưới tuyết nhưng trên mặt tuyết đã thấy lác
đác những vệt khói xanh lam ấm áp như từ trong lòng đất thoát lên. Sau
gần hai năm ngừng cuộc sống, khu làng giờ đây đang tỉnh dậy, đang hồi
sinh. Những con quạ béo tròn miễn cưỡng cất cánh bay lên kêu quang quác
vừa xông lại phía chúng. Cứ như vậy chúng vừa kêu, vừa lượn vòng trên
khu làng bị chiến tranh tàn phá. Từng nhà, từng nhà bếp lò toả khói, lửa reo
tí tách. Chủ nhân vừa trở về, ngồi quanh bếp sưởi ấm, nấu thức ăn, đun
